O tym, że Akademię Wymiaru Sprawiedliwości czekają zmiany, resort sprawiedliwości informował w drugiej połowie maja. „Obecna Akademia Wymiaru Sprawiedliwości oderwała się od rzeczywistości penitencjarnej, która funkcjonuje w Polsce” – oceniała wprost Maria Ejchart, wiceminister sprawiedliwości odpowiedzialna za więziennictwo. Z kolei szef więzienników płk Andrzej Pecka podkreślał, że aktualnie w formacji, przeszkolenia zawodowego nie ma około 6 tysięcy funkcjonariuszy.

Okazuje się, że w ciągu kilku miesięcy resort sprawiedliwości postanowił przejść od słów do czynów. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowane zostały założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej, które dotyczą funkcjonowania uczelni wyższej w ramach tej formacji. Jak zauważyło Ministerstwo Sprawiedliwości, obecnie uczelnia więzienników posiada status uczelni akademickiej, a nie zawodowej.

Resort podkreśla też, że na proces szkolenia funkcjonariuszy w Akademii Wymiaru Sprawiedliwości nie ma wpływu Dyrektor Generalny Służby Więziennej, który nie uczestniczy również w przygotowaniu treści, sposobu oraz realizacji egzaminów końcowych dla kandydatów na podoficerów, chorążych oraz oficerów, do czego uczelnia posiada wyłączność. Kolejną sprawą, na którą MS zwróciło uwagę, jest fakt braku podległości służbowej rektora zarówno ministrowi sprawiedliwości, jak i dyrektorowi generalnemu Służby Więziennej.

Według MS są to m.in. czynniki, przez które uczelnia „nie jest dostosowana do potrzeb polskiego więziennictwa”. W związku z tym, w istocie rozwiązań planowanych w projekcie ustawy podkreślono, że w noweli „zaproponowano wprowadzenie regulacji wzorowanych na obowiązujących przepisach przyjętych w odniesieniu do uczelni służb podporządkowanych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, przy jednoczesnym ich dostosowaniu do specyfiki funkcjonowania więziennictwa”.

Wśród proponowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmian znalazła się przede wszystkim zmiana nazwy uczelni na „Wyższą Szkołę Służby Więziennej” co – według resortu – „pozwoli na oddanie charakteru i roli, jaką ta jednostka organizacyjna wykonywać powinna na rzecz więziennictwa”. Uczelnia ma powrócić też do statusu uczelni zawodowej służb państwowych, która nadzorowana będzie przez dyrektora generalnego SW oraz ministra sprawiedliwości.

Dodatkowo nowela zakłada, że Rektor-Komendant wyznaczany i odwoływany będzie przez ministra sprawiedliwości. „Zmiana ta zapewni kierownictwu resortu wpływ na proces kształcenia. Analogicznie do uczelni innych formacji mundurowych minister sprawiedliwości na wniosek dyrektora generalnego wyznaczać będzie spośród oficerów Służby Więziennej prorektora, pełniącego funkcję kierowniczą do spraw realizacji zadań uczelni jako jednostki organizacyjnej, podległego dyrektorowi generalnemu” – czytamy w istocie rozwiązań do projektu ustawy.

„Ze zmianą nazwy, jak również z nowymi zasadami powoływania Rektora związane jest (…) wygaszenie kadencji Rektora i Senatu dotychczasowej Akademii Wymiaru Sprawiedliwości oraz przepisy obligujące do pilnego wyznaczenia nowego Rektora oraz przeprowadzenia wyborów do Senatu uczelni” – podkreślił resort sprawiedliwości.

Według założeń noweli w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, minister sprawiedliwości „dokona przeglądu nieruchomości wykorzystywanych przez uczelnię pod względem ich przydatności do realizowania przez nią zadań ustawowych”. „W przypadku uznania, po zasięgnięciu opinii dyrektora generalnego Służby Więziennej i Rektora-Komendanta Wyższej Szkoły Służby Więziennej, że określone nieruchomości są nieprzydatne Wyższej Szkole Służby Więziennej, minister sprawiedliwości będzie mógł nieodpłatnie przejąć na rzecz Skarbu Państwa prawa do tych nieruchomości i przekazać je na rzecz innej jednostki organizacyjnej Służby Więziennej” - wskazano.

„Planowana zmiana w zakresie dokonania przeglądu dotychczasowego stanu ilościowego nieruchomości uczelni, wydaje się niezbędna ze względu na konieczność precyzyjnego ustalenia bieżących potrzeb dotychczasowej Akademii Wymiaru Sprawiedliwości” – dodał resort sprawiedliwości.

Resort chce by projekt nowelizacji ustawy został przyjęty przez Radę Ministrów do końca czwartego kwartału 2024 roku. Osobami odpowiedzialnym za opracowanie projektu są wiceministrowie sprawiedliwości – Arkadiusz Myrcha i Maria Ejchart.