W połowie sierpnia na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt zmian w ustawie o Służbie Więziennej. Celem noweli – przygotowanej przez resort sprawiedliwości – jest „umożliwienie zatrudnienia na stanowiskach kierowniczych w Służbie Więziennej pracowników cywilnych”. Jak już informował InfoSecurity24.pl, w proponowanych zmianach chodzi o to, aby cywilni pracownicy mieli możliwość piastowania najwyższych funkcji kierowniczych m.in.: zastępcy dyrektora generalnego, dyrektora i zastępcy dyrektora okręgowego, dyrektora i zastępcy dyrektora zakładu karnego i dyrektora aresztu śledczego.

Do propozycji Ministerstwa Sprawiedliwości w gorzkich słowach odnieśli się szefowie obu związków zawodowych działających w Służbie Więziennej. Przewodniczący NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa Czesław Tuła w oficjalnym piśmie do premiera Donalda Tuska, które zostało wysłane także do wiadomości prezydenta Andrzeja Dudy, wprost zaapelował o „wycofanie się z tego absurdalnego pomysłu”. „Proponowane zmiany mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji, które zagrożą właściwemu wizerunkowi Służby Więziennej w oczach społeczeństwa” – podkreślił Czesław Tuła.

„Służba Więzienna jest umundurowaną i uzbrojoną formacją apolityczną, której głównym celem jest ochrona społeczeństwa przed sprawcami przestępstw. Istnieje realne ryzyko, że w wyniku tych zmian na stanowiska kierownicze zostaną powoływane osoby powiązane z różnymi ugrupowaniami politycznymi, co może prowadzić do sytuacji, w której priorytetem tych osób będą ich poglądy polityczne, a nie zapewnienie bezpieczeństwa w jednostkach penitencjarnych” – wskazał szef NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa.

W jego ocenie przyjęcie proponowanych przez MS zmian wpłynie nie tylko na „utratę autorytetu formacji”, ale też będzie miało „konsekwencje w stabilności służby”. „Osoba pełniąca funkcję dyrektora okręgowego, dyrektora zakładu karnego czy aresztu śledczego, która nieprzeszła przez ścieżkę awansowania w rożnych korpusach, nie będzie posiadała rzeczywistego autorytetu wśród swoich podwładnych” – podkreślił.

„W ostatnich miesiącach ze służby odeszła rekordowa liczba funkcjonariuszy, co spowodowane jest ciągłymi zmianami w przepisach, które wprowadzają niepewność i brak stabilizacji. Proponowane zmiany mogą jeszcze bardziej pogłębić tę niekorzystną tendencję, co grozi dalszym osłabieniem kadry Służby Więziennej” – dodał Czesław Tuła.

W piśmie do premiera i prezydenta, szef NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa zawnioskował o wycofanie projektu oraz o podjęcie dialogu „ze stroną społeczną w celu wypracowania rozwiązań, które będą zgodne z interesem Służby Więziennej i jej funkcjonariuszy”.

W podobnym tonie próbę „ucywilnienia” Służby Więziennej ocenił w rozmowie z InfoSecurity24.pl przewodniczący Rady Krajowej Sekcji SW NSZZ „Solidarność” Andrzej Kołodziejski. „Nasza organizacja ma krytyczny stosunek do proponowanej zmiany. Służba Więzienna, co do zapisów ustawowych, nadal jest formacją mundurową i powoływanie cywilów na dyrektorów aresztów śledczych i zakładów karnych jest raczej podaniem dłoni byłym dyrektorom, którzy są na zaopatrzeniu emerytalnym a wielu z nich pobiera zapewne dodatkowo rentę w związku ze służbą, co utrudnia powrót do munduru” – podkreślił Andrzej Kołodziejski. 

Zdaniem szefa więziennej „Solidarności”, „istnieje zagrożenie, że w przypadku powołań osób z zewnątrz, które niewiele mają wspólnego z mundurem nie poradzą sobie one w sytuacjach kryzysowych, których nigdy nie można wykluczyć”. Kołodziejski podkreśla też, że autorytet, który jak przekonuje - „jest niezwykle ważny w służbach mundurowych” - zdobywa się „w tzw. boju, czyli na linii i to trwa latami. Ktoś z zewnątrz nie będzie w stanie takiego autorytetu szybko zbudować, wtedy kierowanie zakładem karnym czy aresztem śledczym będzie trudne” - mówi.

Szef Rady Krajowej Sekcji SW NSZZ „Solidarność” w rozmowie z redakcją zauważył też, że Służba Więzienna od wielu lat boryka się z zupełnie innymi problemami. „Zbyt małe środki na więziennictwo w zarysie globalnym, zbyt mała liczba funkcjonariuszy w stosunku do rosnących zadań, zbyt małe środków na nadgodziny. To są realne problemy służby” – dodał Andrzej Kołodziejski.

Pytanie co stanie się dalej z projektem, do którego - jak widać - sceptycznie nastawione jest więzienne środowisko. Wprowadzanie zmian mimo wyraźnej dezaprobaty strony społecznej, wydaje się nie być najszczęśliwszym pomysłem, tym bardziej w obecnej sytuacji. Z drugiej strony, jeśli tak się stanie, nie będzie to pierwszy raz, kiedy w mundurowej rzeczywistości zagoszczą regulacje krytykowane przez funkcjonariuszy. Teraz „piłeczka” jest po stronie premiera Donalda Tuska i kierownictwa resortu sprawiedliwości.