Nowelizacja mundurowej ustawy emerytalnej to jeden z tych projektów, który od wielu lat stanowi oś sporu na linii MSWiA - funkcjonariusze. Przygotowany przez resort spraw wewnętrznych i administracji ze sporym - biorąc pod uwagę pierwotnie założone terminy - opóźnieniem dokument nie uspokoił sytuacji i już tuż po upublicznieniu jego treści, wiadomo było, że funkcjonariusze będą walczyć o wprowadzenie do niego niemałych korekt. Projektowi, z uwagi na konieczność uzupełnienia katalogu formacji objętych zmianami, nie nadano jednak dalszego biegu i ponownie skierowano go do konsultacji. Tuż przed świętami na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano zestawienie zgłoszonych uwag i jak się okazuje, spora część z nich przez resort spraw wewnętrznych nie została uwzględniona. Pojawia się zatem pytanie, czy któraś ze stron gotowa będzie na ustępstwa oraz czy jeśli żadna się na nie zdecyduje, to impas nie doprowadzi do poważnego konfliktu w mundurowym środowisku?  

Jakich zmian domagali się funkcjonariusze? NSZZ Policjantów ocenia, że "rozwiązania zawarte w projekcie nie spełniają oczekiwań policjantów, ponieważ nie odpowiadają zobowiązaniom przyjętym przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w podpisanym 8 listopada 2018 r. Porozumieniu, czyli zrównanie ze statusem funkcjonariuszy powołanych do służby przed 1999 r. (brak wymogu 25 lat służby, pierwsze trzy lata pracy przed służbą przeliczane wskaźnikiem 2,6% oraz 0,7% za okresy nieskładkowe, np. okres studiów)". To dość jednoznaczne stanowisko znalazło odzwierciedlenie w pięciu postulatach. Po pierwsze NSZZP chce "doliczania okresów pracy cywilnej za pierwsze trzy lata pracy przed przyjęciem do służby wg. wskaźnika 2,6%, a nie 1,3%". Po drugie mundurowi oczekują od MSWiA uwzględnienia "okresów >>nieskładkowych<< (np. okres studiów) wg. wskaźnika 0,7%". Co więcej, z projektu miałby zniknąć też zapis dotyczący warunku posiadania 25 lat służby dający możliwość podwyższenia emerytury. Policyjni związkowcy chcą także, by nowymi zasadami objęci zostali nie tylko funkcjonariusze przyjęci do służby po raz pierwszy po 1 stycznia 1999 r., i przed 1 października 2003 r., ale także przed 31 grudnia 2012 r. Jak przypominają, od 1 stycznia 2013 r. wprowadzono nowe zasady przechodzenie na emeryturę zakładające m.in. warunek osiągnięcia 25 lat służby. Uwagi te - co wynika ze stanowiska MSWiA - nie zostały uwzględnione "ponieważ wykraczałyby to poza przyjęte w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji założenia".

Jedyna propozycja zgłoszona przez policjantów i przyjęta przez resort spraw wewnętrznych i administracji, dotyczy wprowadzenia zmian umożliwiających korzystanie z nowych rozwiązań na "zasadzie indywidualnego wyboru".

Projektowany art. 15ab daje funkcjonariuszom, o których mowa w art. 15aa, prawo wyboru dotychczasowych zasad wyliczania emerytury (tj. na podstawie art. 15a), czyli niedoliczanie do emerytury policyjnej okresów pracy cywilnej i zachowanie prawa do dwóch emerytur - policyjnej i emerytury z ZUS (za okresy pracy cywilnej, po spełnieniu warunków określonych w powszechnych przepisach emerytalnych, w szczególności po osiągnięciu wieku emerytalnego). W przypadku niedokonania wyboru, wysokość emerytury zostanie ustalona na podstawie art. 15a, co oznacza, że funkcjonariusz nie będzie mógł doliczyć do swojej wysługi emerytalnej tzw. okresów pracy cywilnej, ale będzie mu przysługiwała możliwość ustalenia i pobierania drugiej emerytury z systemu powszechnego.
Fragment uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw

Podobne uwagi, do tych zgłoszonych przez policyjnych związkowców, zgłosili m.in. przedstawiciele NSZZ Funkcjonariuszy Straży Granicznej, Związku Zawodowego Strażaków "FLORIAN", NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa oraz Krajowej Sekcji Służby Więziennej NSZZ "Solidarność". Podobnie jak w przypadku NSZZP, nie zostały one uwzględnione. W trakcie prac legislacyjnych przepisami projektu nowelizacji objęci zostali funkcjonariusze Służby Celnej i Służby Celno-Skarbowe, a co a tym idzie także oni konsultowali dokument przygotowany w MSWiA. Jednak również większość ich propozycji nie została przez twórców zmian wprowadzona do procedowanej nowelizacji. 

Jak mówił jeszcze w maju, w rozmowie z InfoSecurity24.pl Maciej Wąsik, wiceszef MSWiA, "możliwe, że są jeszcze jakieś lepsze niż te (rozwiazania - przyp. red.) które zaproponowaliśmy". Wąsik przewidywał wtedy, że choć rozmowy ze związkowcami nie będą łatwie, to jest "pozytywnie nastawiony. "Możemy się różnić, ale szanujemy się, pracujemy i rozmawiamy" -zaznaczał.

Różne związki, na różnych etapach, różnie oceniały ten projekt. Widać na forum publicznym zawsze ta ocena musi być surowsza, niż ta wyrażana w kuluarach. Uzgodniliśmy sobie kiedyś ze związkami zawodowymi jedno, że mamy wspólny cel – dobro formacji i ludzi w nich pracujących. Nie ma tutaj żadnej chęci oszczędzania, tak żeby policja za 5 lat kosztowała nas dużo mniej. Tak jak już powiedziałem, bezpieczeństwo na całym świecie jest drogie. Musimy się do tego przyzwyczaić i musimy te pieniądze na bezpieczeństwo łożyć, bo to się po prostu opłaca.
Maciej Wąsik, wiceszef MSWiA, wywiad dla InfoSecurity24.pl - maj 2021

Biorąc pod uwagę jednoznaczne stanowisko zarówno MSWiA jak i mundurowych wydaje się, że do osiągnięcia konsensusu droga jest dość daleka. Warto jednak przypomnieć, że choć zapewne związkowcy liczyli na to, że niektóre korekty uda się wprowadzić na etapie konsultacji, to już jesienią zakładali oni, że o swoje postulaty będą musieli walczyć w Sejmie. Otwarte pozostaje oczywiście pytanie o to, czy jakiekolwiek zmiany uda się wprowadzić, bowiem oczekiwania przedstawiane przez związkowców mogą się okazać zbyt dalekoidące dla MSWiA. Widać to już choćby po raporcie z konsultacji. Nic nie jest jednak jeszcze przesądzone, choć brak aprobaty resortu spraw wewnętrznych i administracji, sprawiedliwości i finansów, może stanowić niemałą przeszkodę. Czeka nas zatem swoista próba sił w Sejmie, a jak na razie nic nie wskazuje na to, by którakolwiek ze stron gotowa była do ustępstw.

DM