Początki URNA, czeskiej policyjnej jednostki specjalnej, sięgają komunizmu, kiedy to jeszcze w Czechosłowacji, w sierpniu 1981 roku powołano Útvar zvláštního určení (ÚZU). Ta miała zająć się zwalczaniem przestępczości zorganizowanej, zwłaszcza w zakresie porwań, uprowadzeń samolotów oraz ataków bombowych – czyli zadań, z którymi wojsko czechosłowackie nie miało ani możliwości, ani środków, by sobie poradzić. Kandydatów rekrutowano z elitarnych jednostek wojskowych, w tym z wojsk aeromobilnych. Jako formacja federalna, składała się w połowie ze Słowaków i w połowie z Czechów. Oficjalnym nakryciem głowy jej funkcjonariuszy stał się czerwony beret wojsk powietrznodesantowych, jako że i oni takie szkolenie przechodzili.

W 1985 roku ÚZU, po rozwiązaniu wydziału XIV Korpusu Bezpieczeństwa Narodowego Federalnego MSW (SNB Sbor národní bezpečnosti), któremu podlegała, już pod nazwą OZU — Odbor zvláštního určení przeszła pod dowództwo wojsk MSW jako Wydział Specjalnego Przeznaczenia. A po Aksamitnej Rewolucji w 1989 roku nazwę jednostki ponownie zmieniono, tym razem na Jednotka rychlého zásahu Federální policejní služby (JRZ FPS), a jej członkom zaczęto wydawać zielone berety. Ostateczną nazwę jednostki, pod którą teraz jest znana, ustalono w 1992 roku i brzmi ona: Útvar Rychlého Nasazeni Policie České Republiky (URNa PČR), czyli Jednostka Szybkiego Reagowania Czeskiej Policji.

Kandydat na operatora URNA musi legitymować się przynajmniej trzyletnim stażem pracy w policji lub posiadać wykształcenie wyższe. Selekcja do jednostki organizowana jest zazwyczaj raz w roku, a o jedno miejsce ubiegać ma się od 6 do 8 kandydatów. Przechodzić ma ją zazwyczaj około 10 procent przyszłych policyjnych specjalsów. Nabór można podzielić na trzy fazy. Pierwsza to badania, wielogodzinne testy psychologiczne oraz podstawowe testy sprawnościowe, takie jak pompki, brzuszki, wspinanie się po linie, bieg i pływanie na różnych dystansach oraz podciąganie na drążku, a także dwukrotne pokonanie toru przeszkód jednostki. Zaliczona faza pierwsza otwiera drzwi do "piekielnego tygodnia", który wypełniony jest długodystansowymi marszami, zadaniami drużynowymi i sprawdzającymi inteligencję, spostrzegawczość oraz umiejętność rozwiązywania problemów. Wszystko przy minimalnej ilości snu i odpoczynku oraz wysokim stresie. Testowana jest również odwaga kandydatów, między innymi poprzez ich reakcję na skoki na linie czy wspinaczkę po drabinkach na znaczne wysokości. Ostatnia faza to rozmowa z komisją kwalifikacyjną, podczas której testuje się motywację kandydata do służby oraz poszukuje się w nim cech pożądanych przez jednostkę, takich jak: inteligencja, samodyscyplina, ambicja, elastyczność, opanowanie, adaptacja społeczna czy odporność na frustracje i stres oraz wysoka moralność i etyczność.

Jednostka w trakcie swojej działalności trenowała i wymieniała doświadczenia z takimi formacjami, jak z brytyjskim 22nd SAS Regiment, francuska GIGN, austriacka Cobra oraz amerykańska Delta.

Strzelecka podstawa

Wyposażenie operatorów jeszcze jednostki UZU stanowiło początkowo uzbrojenie krajów Układu Warszawskiego. W przypadku broni krótkiej, były to głównie czeskie pistolety CZ75B kaliber 9 mm Luger, uzupełniane – w pewnym okresie – włoskimi pistoletami Beretta 92 FS, również zasilanymi amunicją 9 mm. Pierwszymi pistoletami maszynowymi w rękach policjantów z UZU były Vz.61 Skorpion kalibru 7,65 Browning – kompaktowa broń, lecz o niewielkiej sile rażenia oraz pojemności magazynka (maksymalnie 20 nabojów). Uzbrojenie większego kalibru stanowiły czechosłowackie karabinki Vz.58 kalibru 7,62x39 mm, sowieckie karabiny wyborowe SWD Dragunov (Vz.63) 7,62×54 R mm oraz czechosłowacka modyfikacja radzieckiego karabinu Mosin oznaczona jako Vz. 54 – również używana w charakterze karabinu wyborowego.

Wraz z rozwojem oraz transformacją ustrojową i ekonomiczną kraju jednostkę rozpoczęto wyposażać w konstrukcje strzeleckiej światowej klasy. Obecnie podstawową bronią krótką operatorów URNA jest austriacki pistolet kalibru 9 mm Luger – Glock 17 (zastąpił wyżej już wspomniane pistolety CZ75B), często występujący w ukompletowaniu z oświetleniem taktycznym Glock GTL-52 lub Streamlight TLR-2. Część modeli wyposażono w przedłużone lufy dające możliwość nakręcenia tłumików dźwięku – zwykle modeli szwajcarskiej firmy B&T. Glock 17 nierzadko uzupełniany jest subkompaktowym modelem Glock 26. Broń nadaje się do skrytego przenoszenia i często używana jest przez funkcjonariuszy działających "w cywilu". Pomimo swojego niewielkiego rozmiaru, może – w razie potrzeby – być zasilana z pojemnych 17-nabojowych magazynków Glock 17 (standardowy magazynek mieści 10 naboi). Pistolety przenoszone są zazwyczaj w kaburach Safariland (zwykle czarny model z systemem retencji SLS) lub innych kydexowych modelach.

Historię pistoletów maszynowych w URNA można zawęzić do trzech modeli. Następcą wspomnianego wyżej Vz.61 Skorpion był MP5 kaliber 9 mm Luger produkcji Heckler&Koch. Broń była przez wiele lat podstawowym narzędziem pracy policjantów z URNA i występowała w wielu wersjach, w tym: klasycznej A5 – ze składaną teleskopowo kolbą oraz łożem TLF z zintegrowanym oświetlaniem taktycznym Surefire, kompaktowej MP5K oraz w tej z integralnym tłumikiem dźwięku - MP5SD6. Często występowała wyposażona w celowniki holograficzne firmy Eotech modele 551 i 552. Ale MP5 zostały w większości zastąpione innym modelem firmy Heckler&Koch – MP7. Broń ta charakteryzuje się między innymi niewielkimi wymiarami oraz masą (540 mm i 1,6 kg). MP7 zasilane jest również dedykowaną, rzadką amunicją 4,6x30 mm, którą cechuje lepsza niż 9 mm Luger przebijalność kamizelek kuloodpornych oraz prędkość pocisku – 685 m/s przy około 400 m/s prędkości pocisku kaliber 9 mm. Konstrukcja może być zasilana za magazynków 20 lub 40 nabojowych oraz posiada szybkostrzelność teoretyczną rzędu 950 strzałów na minutę. Pistolety maszynowe często występują w konfiguracji z celownikiem holograficznym Eotech XPS, czasem z przystawką powiększającą x3, Eotech G33, składanymi, dwupozycyjnymi, mechanicznymi przyrządami celowniczymi oraz oświetleniem taktycznym firm Steiner, Streamlight lub Surefire. Akcesoria montowane są na trzech szynach akcesoryjnych picatinny. Zasięg skuteczny broni to około 200 m. URNA posiada również treningową wersję MP7, która można poznać po niebieskiej barwie korpusu. Służy ona do urealnienia treningu i jest zasilana amunicją barwiącą UTM.

"Koń roboczy" większości współczesnych jednostek specjalnych policji to jednak karabinek automatyczny. Tak jest również w przypadku URNA. Pierwszymi platformami tego typu były czechosłowackie Vz.58 zasilane radzieckim nabojem pośrednim 7,62x39 mm. Broń była na wyposażeniu jednostki do czasów zastąpienia jej karabinkiem HK G36K. Niemieckie konstrukcje zasilane były już nabojem pośrednim 5,56x45 mm NATO i występowały w jednostce w różnych konfiguracjach jeśli chodzi o akcesoria. Obecnie miejsce G36 zajęły karabinki HK416A5 kaliber 5,56x45 mm NATO, z lufą 11 cali. Wersja A5 w stosunki do oryginalnej odmiany HK416D cechuje się między innymi obustronnymi selektorem ognia/bezpiecznikiem oraz zwalniaczem zamka i magazynka. Przekonstruowano również gniazdo magazynka, zbliżając je skosem do konstrukcji znanej z AR15. W pierwszych modelach HK416D budowa gniazda uniemożliwiała korzystanie z niektórych magazynków, w tym z pierwszych wersji Magpul PMAG. Karabinki najczęściej występują w ukompletowaniu z celownikami holograficznym Eotech XPS/EXPS, laserowymi wskaźnikami celu Steiner DBAL A2 oraz oświetleniem taktycznym Steiner lub Surefire. W zależności od potrzeb operatorzy URNA stosują wraz z celownikami holograficznymi również przystawki powiększające Eotech G33 lub decydują się na optykę o stałym przybliżeniu w postaci celowników Trijicon ACOG TA31DOC 4x32 z dodatkowo zainstalowanym na górze mini kolimatorami Trijicon RMR służącymi do walki na krótkim dystansie. Broń często używana jest z magazynkami i akcesoriami firmy Magpul. Zasięg skuteczny HK416 to w zależności od długości lufy od 300 do 800 metrów.

Większy dystans

Snajperzy i strzelcy wyborowi również korzystają z najnowocześniejszej broni, w miejsce leciwych SWD oraz Vz. 54. Do zabezpieczenia snajperskiego i operacji wymagających szybszego ognia URNA używają karabinów HK417 kaliber 7,62x51 mm NATO. Platforma jest "większym bratem" HK416, lecz w porównaniu do niej zyskała mniejszą popularność na świecie. Karabin pierwszy raz zaprezentowano w 2006 roku. Prototyp zasilany był z magazynków karabinu HK G3, lecz w toku prób okazało się, iż zamek broni nie zatrzymuje się w tylnym położeniu po ostatnim strzale, nie współpracując z podajnikiem tychże magazynków. Odpowiedzią na problem było zaprojektowanie nowych, polimerowych magazynków, których forma pozostała niezmienna do tej pory. Warto wspomnieć, że HK417 nie korzysta z magazynków systemu AR10, czyli nieformalnego standardu do platform tego kalibru, lecz z magazynków dedykowanych. Karabin, podobnie jak wersja 5,56x45 mm NATO, działa w oparciu krótki skok tłoka gazowego. Broń najczęściej stosowana jest z dwójnogami firmy Harris oraz celownikami o stałym przybliżeniu Trijicon ACOG TA31DOC 4x32, choć widywana była również z lunetami o zmiennym przybliżeniu. Zasięg skuteczny broni to w zależności od długości lufy od 600 do 800 metrów.

Snajperską broń powtarzalną stanowią obecnie w URNA modele AXMC brytyjskiej Accuracy International. Konstrukcja zastąpiła szwajcarskie karabiny wyborowe Sig Sauer SSG-3000 oraz fińskie SAKO TRG 22 i TRG 42. Karabiny AI, jak na nowoczesne platformy tego typu przystało, to broń modułowa. Oznacza to przede wszystkim możliwość szybkiego dostosowania karabinu do właściwego kalibru naboju potrzebnego w danej sytuacji strzelcowi. W przypadku AXMC użytkownik ma możliwość korzystania z amunicji 7,62x51 mm NATO, .300 Winchester Magnum (7,62x67 mm) oraz .338 Lapua Magnum (8,6x70 mm). Karabin zbudowano ze stali chromowo-molibdenowej, aluminium i wysokiej jakości elementów polimerowych. Samonośną lufę wykonano ze stali nierdzewnej i zamontowano bezpośrednio w komorze zamkowej, a jej koniec wieńczy dwukomorowy hamulec wylotowy, który często zastępowany jest tłumikiem dźwięku. Czterotaktowy zamek ślizgowo-obrotowy posiada kąt otwarcia 60 stopni. Łoże wyposażono w system montażu akcesoriów KeyMod, a na komorze zamkowej umieszczono standardową szynę STANAG 4694/Mil Std 1913 o skosie 30MOA do montażu optyki. Szkieletowa kolba karabinu AXMC składa się na prawą stronę i jest regulowana we wszystkich możliwych płaszczyznach. Broń zasilana jest z wymiennych magazynków pudełkowych o pojemności 10 naboi. Zasięg skuteczny karabinu to w zależności od kalibru od 800 do 1000 metrów. Funkcjonariusze z URNA dysponują również starszą odmianą modelu rodziny AW, modelem AW50F – wielkokalibrowym karabinem wyborowym zasilanym amunicją 12,7x99 mm NATO (.50 BMG).

Gdy zachodzi potrzeba skorzystania z broni gładkolufowej, funkcjonariusze URNA sięgają po włoską klasykę, czyli strzelby Benelli M3T Super 90 kalibru .12. Rodzina strzelb Benelli M3 charakteryzuje się dwoma trybami strzelania. Po przestawieniu pierścienia, który znajduje się z przodu za czółenkiem, użytkownik może wybrać tryb półautomatyczny (niewymagający przeładowania po każdym strzale) lub tradycyjny "pump action", czyli popularną pompkę. Ten drugi tryb jest wymagany podczas strzelania amunicją o słabszej mocy – np. z pociskami gumowymi. Strzelby wyposażana są w przyrządy celownicze typu ghost ring, dla szybszego namierzenia celu oraz w szkieletowe, składane kolby dla minimalizacji rozmiaru w trakcie transportu i przenoszenia przez strzelca. Strzelby standardowo wyposażane są w 7-nabojowy magazynek, ale dostępne są również bardziej kompaktowe, 5-nabojowe.

Arsenał URNA uzupełniają mniej oczywiste, niemniej jednak ciekawe konstrukcje strzeleckie. Pierwszą z nich jest lekki karabin maszynowy FN Minimi w wersji PARA – ze składaną kolbą i krótką lufą, oryginalnie przeznaczony dla spadochroniarzy. Pojawił się w jednostce głównie ze względu na zagraniczne misje, między innymi te w Iraku. Broń zasilana jest taśmowo z magazynków bębnowych polimerowych lub z tkaniny o pojemności 100 lub 200 naboi, bądź z klasycznych magazynków STANAG, które umieszcza się w oddzielnym gnieździe, zamiast taśmy nabojowej. Karabin ma możliwość szybkiej wymiany lufy, w czasie około 10 sekund. Konstrukcja waży 7,1 kg, posiada szybkostrzelność teoretyczną rzędu 700-1000 strzałów na minutę i zasięg skuteczny około 800 metrów. Czeska jednostka dysponuje również jednostrzałowymi granatnikami HK69A1 kaliber 40 mm. Broń jest wyposażona w wysuwaną kolbę i składane przyrządy celownicze na wierzchu lufy, a ładowanie odbywa się poprzez złamanie lufy. Granatnik jest przystosowany do szerokiego wachlarza granatów, w tym z gazem łzawiącym, dymnych oraz flar sygnalizacyjnych. Pociski mogą być miotane na odległość do 400 metrów, lecz praktyka taka rzadko jest stosowana.

Podobnie jak ma to miejsce w przypadku jednostek specjalnych policji Niemiec, również Czesi korzystają z najnowocześniejszej broni dostępnej na rynku. Tak jak ich zachodni koledzy, URNA korzysta z szerokiego spectrum rozwiązań, lecz w większości nabywa broń poza granicami kraju, pomimo dobrze rozwiniętego własnego przemysłu zbrojeniowego. Można zatem zaryzykować stwierdzenie, iż jakość i renoma konstrukcji, z których korzystają czescy policjanci, góruje nad lokalnym patriotyzmem i chęcią wspierania swojego sektora zbrojeniowego.