Rada Ministrów przyjęła we wtorek nowelizację uchwały w sprawie zatwierdzenia Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025–2026, wprowadzając zmiany mające na celu usprawnienie realizacji i wydatkowania środków przewidzianych w Programie. Nowelizacja obejmuje m.in. doprecyzowanie zasad dotyczących liczby nabywanego sprzętu, katalogu podmiotów realizujących zadania oraz możliwości przesuwania środków finansowych pomiędzy obszarami.

„W początkowej fazie realizacji Programu w roku 2025 r. zidentyfikowano kwestie utrudniające szybkie i efektywne wydatkowanie środków przewidzianych w Programie. Przede wszystkim, ilość asortymentu (np. pojazdów straży pożarnej) przeznaczonych do zakupu jest nieproporcjonalnie niska do przeznaczonych środków” – wskazali autorzy projektu zmian.

Według nich – w ramach programu – możliwy jest zakup większej liczby pojazdów, bez przekraczania limitów finansowych. „Tym samym zasadne jest zapisanie wprost w Programie, że ilość asortymentu ma charakter minimalny, a nie maksymalny i w ramach racjonalnej gospodarki środkami możliwe jest zakupienie większej ilości sprzętu, jeżeli pozwalają na to wolne środki” - czytamy.

Istotnym elementem nowelizacji jest także rozszerzenie możliwości przenoszenia wydatków między poszczególnymi obszarami zadaniowymi Programu. „Obecnie możliwe jest łączenie wydatków z obszaru pierwszego i drugiego. Dla uelastycznienia wydatkowania zasadne jest również przenoszenie wydatków z i do obszaru trzeciego. W tym przypadku również nie wpływa to na łączną wysokość wydatków” – podali autorzy.

Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej (OLiOC) wprowadzono od 1 stycznia 2025 r. Łączny budżet programu wynosi 34 mld zł na lata 2025-2026. Program został opracowany na podstawie obowiązującej od początku roku ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Skupia się na sześciu kierunkach działań. Chodzi m.in. o inwentaryzację i zwiększenie zasobów ochrony ludności i obrony cywilnej, budowę i modernizację schronów, rozwijanie zdolności reagowania na zagrożenia, a także działania mające zapewnić ciągłość funkcjonowania państwa i dostaw w sytuacjach kryzysu i wojny.

Zakłada również przegląd i sprawdzenie obiektów, które potencjalnie spełniają warunki i mogą służyć za obiekty zbiorowej ochrony. Opinie i dokumentacja techniczna ze sprawdzenia takich obiektów będą jednym z kryteriów wsparcia finansowego udzielanego m.in. na remonty i modernizację budowli ochronnych. W pierwszej kolejności remonty i inwestycje będą nakierowane na obszary objęte Narodowym Programem Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”, ale także na wskazane przez wojewodów miasta i miejsca szczególnego narażenia. Remontowane będą m.in. schrony pod szkołami, tzw. tysiąclatkami.

Na realizację zadań każdego roku ma być przeznaczone co najmniej 0,3 proc. PKB. W 2025 r. to ponad 16,7 mld zł, z tego ponad 5,1 mld zł to dodatkowe środki na zadania związane z ochroną ludności i obroną cywilną.