Wysokość dodatku uzasadnionego szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby w formacji zajmującej się ochroną najważniejszych osób w państwie jest obecnie uzależniona od uposażenia danego funkcjonariusza, któremu zostanie on przydzielony (choć wyjątek stanowi świadczenie stołeczne). Jest on bowiem w przepisach określony procentowo. I jak podkreśla MSWiA, to musi się zmienić, gdyż prowadzi to do sytuacji, w których występują znaczne różnice w wysokości dodatku z danego tytułu między funkcjonariuszami i w większości przypadków nie wydaje się to uzasadnione - jak np. gdy mówimy o sprawowaniu opieki nad psem służbowym. Ten wynosi akurat 6 proc. uposażenia zasadniczego, którego wysokość - przypomnijmy - uzależniona jest od takich zmiennych, jak stopień i stanowisko służbowe, z uwzględnieniem wzrostu uposażenia z tytułu wysługi lat.

Zgodnie z nowymi zasadami dodatek uzasadniony szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby, a dokładnie składające się na niego rodzaje (a przynajmniej ich większość) będą miały stałe wartości, choć dalej wskazane procentowo. Uzależnione będą już jednak nie od uposażenia zasadniczego samego funkcjonariusza, a od kwoty bazowej ustalanej corocznie i wpisywanej do ustawy budżetowej. "Zaletą tego rozwiązania jest to, że w większości przypadków dodatek z danego tytułu będzie miał taką samą wysokość dla różnych funkcjonariuszy SOP. Zatem, np. osoby posiadające dane kwalifikacje specjalistyczne i uprawnione z tego tytułu do dodatku będą otrzymywać go (niezależnie od zajmowanego stanowiska czy wysługi lat) w jednakowej wysokości" - podkreśla w dokumentach MSWiA. W "większości przypadków" bowiem resort zamierza utrzymać tzw. widełki, które pozwolić mają na zachowanie różnic w - jak to określa - uzasadnionych przypadkach.

Wyjątek stanowi wspomniany już dodatek stołeczny, który od momentu wprowadzenia - do czego doszło całkiem niedawno - miał ustaloną wysokość. MSWiA zdecydowało się również utrzymać uzależnienie dodatku za wykonywanie zadań wymagających kwalifikacji kierowniczych od uposażenia zasadniczego (wynosi on 20 proc.). Pozwolić ma to, jak tłumaczy resort, w przejrzysty sposób zróżnicować jego wysokość na poszczególnych szczeblach kierowania w SOP, ze względu na zakres ponoszonej odpowiedzialności czy zasięg kierowania.

Poprawki MSWiA

Co dokładnie MSWiA planuje zmienić w przepisach SOP? Po pierwsze, pojawi się nowy rodzaj dodatku - za wykonywanie zadań instruktora. Trafiać on będzie do mundurowych o specjalności instruktora wykonujących w komórce organizacyjnej SOP właściwej do spraw szkolenia zadania polegające na stałym prowadzeniu zajęć w ramach szkolenia funkcjonariuszy. Będzie on wynosił od 10 proc. do 52 proc. kwoty bazowej (zależnie od stażu służby).

Po drugie, zróżnicowana zostanie wysokość dodatku za posiadanie kwalifikacji specjalistycznych w zależności od poszczególnych kwalifikacji lub uprawnień. Po trzecie, zmieniona zostanie nazwa jednego z rodzajów dodatku - z "za pełnienie służby w warunkach zagrażających życiu bądź zdrowiu albo w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub w szczególnym miejscu pełnienia służby" na wynikającą wprost z upoważnienia ustawowego, tj. dodatku "za pełnienie służby w szczególnych warunkach lub w szczególnym miejscu". Zmodyfikowane zostaną również zasady jego przyznawania.

Zmieniają się także same wartości procentowe - i to wszystkie. I tak, np. wspomniany już dodatek za sprawowanie opieki nad psem służbowym skacze z 6 proc. do ponad 20 proc., a ten za pełnienie służby w państwach, których terytorium w całości lub części zostało uznane a strefę działań wojennych podniesiono z 20 proc. do 92 proc. To tylko przykłady "podwyżek", ale pamiętajmy, że te nowe procenty uzależnione będą od kwoty bazowej a nie uposażenia zasadniczego, którego jest jednak - jak wspomniano wcześniej - "bogatsze" np. o środki za stopień. MSWiA zapewnia również, że różnice w kwotach dodatku przyznawanego na dotychczasowych i projektowanych zasadach zostaną rozliczone za pomocą ustalenia nowego wymiaru dodatku specjalnego.

Modyfikacje mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmotywować SOP

Według MSWiA zmiany te przyczynią się do uelastycznienia uposażeń funkcjonariuszy i lepszego dostosowania dodatków do potrzeb służby przez zapewnienie odpowiedniego oddziaływania motywacyjnego. "Proponowane rozwiązania wpisują się w ramy działań służących stwarzaniu zachęt do zdobywania i podnoszenia kwalifikacji przez funkcjonariuszy SOP oraz ogólnie do wyboru służby w SOP" - czytamy dalej. Więcej resort "zdradza" w Ocenie Skutków Regulacji, gdzie powołuje się na sytuację kadrowo-szkoleniową SOP, ze względu na którą "konieczne jest takie kształtowanie systemu uposażeń funkcjonariuszy SOP, aby zapewnić optymalne warunki do wykonywania ustawowych zadań formacji przez motywacyjne oddziaływanie służące zachęcaniu do wyboru kluczowych specjalności". Potem przyznaje jednak, że zmiana ma również na celu ograniczenie mechanizmu znacznego wzrostu wysokości dodatku wynikającego ze wzrostu wysokości uposażenia zasadniczego, związanego z corocznym skokiem waloryzacji stawek uposażenia zasadniczego o wskaźnik określony w ustawie budżetowej, jak również ze zwiększenia indywidualnej wysługi funkcjonariusza SOP.

To nie pierwsze dostosowywanie uposażeń mundurowych z SOP w ostatnich miesiącach. Jak podawał InfoSecurity24.pl jeszcze w maju br., formacja zyska niedługo nowe stanowiska oraz specjalności. Po pierwsze, pojawią się wśród funkcjonariuszy tej formacji "dowódcy ochrony", a po drugie - wyodrębnione zostaną dodatkowe specjalności (zresztą powiązane są z nimi zmiany wprowadzane projektem z końca maja br., bo mowa tam m.in. o instruktorze czy ochronie specjalnej).

A jeśli mowa o sytuacji kadrowej formacji, to tajemnicą nie są spore braki w jej szeregach. Już w 2021 roku SOP miał osiągnąć (takie były przynajmniej plany) poziom zatrudnienia ok. 3 tys., ale jeszcze w kwietniu br. było to ok. 2 tys. mundurowych w służbie, ze stanem etatowym na poziomie 2808.