Za Granicą
Skandynawia przygotowuje obywateli na czas kryzysu. A co z Polską?
Szwedzkie władze rozpoczęły wysyłkę broszur do ponad 5 mln gospodarstw domowych z poradami jak przygotować się na wypadek wojny lub nagłego kryzysu. Podobne działania podjął rząd Finlandii, który uruchomił portal na czas wojny i kryzysu. Poradniki informują co robić na wypadek braku prądu, wody, nagłego zaatakowania granic państwa, czy wystąpienia klęsk naturalnych. O to, czy polski rząd ma takie same plany zapytany został szef MSWiA Tomasz Siemoniak który stwierdził, że nie wyklucza tego, ale póki co ważniejsza jest edukacja.
Według przedstawicieli szwedzkiego Urzędu ds. ochrony Ludności i Gotowości (MSB) podczas pracy nad broszurą brano pod uwagę, jak rozwijała się sytuacja na Ukrainie i jakie wnioski inne państwa powinny z tego wyciągnąć. Broszura przygotowana przez rząd wysłana ma być do wszystkich gospodarstw domowych w Szwecji. Dodatkowo poradnik został przygotowany i przetłumaczony na wiele języków, w tym również na język polski, a wersja on-line poradnika wysłana ma być do ponad miliona użytkowników elektronicznych skrzynek pocztowych.
”W porównaniu z wersją poradnika z 2018 r. więcej miejsca poświęciliśmy przygotowaniom na wypadek wojny, m.in. jak ewakuować się oraz chronić przed atakiem z powietrza” - oznajmiła na konferencji prasowej w Sztokholmie kierująca projektem Christina Andersson. Dodała, że po raz pierwszy podkreślono, że należy być przygotowanym na pozostawanie bez pomocy z zewnątrz przez minimum tydzień.
Tak jak wcześniejsza broszura, ta również zawiera tzw. check listę, czyli spis produktów żywieniowych i rzeczy pierwszej potrzeby, których należy przygotować zapas, aby móc przetrwać przynajmniej tydzień bez potrzeby uzupełniania ich.
Na ostatnich stronach poradnika umieszczone zostały najważniejsze telefony do służb mundurowych. Znalazły się tam także adresy stron internetowych, na których są dodatkowe informacje, filmy instruktażowe, ćwiczenia i szkolenia, które mają pomóc obywatelom w przygotowaniu się do ewentualnego kryzysu, bądź wojny. Dodatkowo zamieszczono informacje w formie graficznej o możliwych alarmach dźwiękowych, ile mają trwać poszczególne z nich, co oznaczają oraz pokazano, w jaki sposób alarm jest odwołany.
Czytaj też
Z kolei w opublikowanym przez Finlandię poradniku zawarto instrukcję, m.in. dotyczącą tego, co powinniśmy mieć w zapasie, aby starczyło na przetrwanie przez 3 dni. W razie ogłoszenia ewakuacji „mieszkańcy przede wszystkim powinni zorganizować transport i zakwaterowanie we własnym zakresie” - czytamy. „Można udać się na prowincję, do domków letniskowych lub do bliskich” – napisano w poradniku. Służby państwowe mają natomiast zająć się przewozem zbiorowym i zorganizować tymczasowe ośrodki zakwaterowania dla osób najbardziej potrzebujących.
Jak przekazano na konferencji resortu spraw wewnętrznych Finlandii, stworzenie przewodnika w formie książki wiązałoby się z wielomilionowymi kosztami. W razie potrzeby wydruku - np. dla osoby starszej, bez dostępu do Internetu - zaproponowano, aby zgłosić się do pracownika lokalnych urzędów gminy. Dodatkowo od ubiegłego tygodnia w Finlandii powstaje rejestr pojazdów i maszyn rolniczych, które są niezbędne, by zapewnić produkcję żywności w stanie wyjątkowym.
Jak podaje finlandzki MSW, obecnie 58 proc. Finów deklaruje, że ma przygotowane podstawowe zapasy Natomiast ze szwedzkiego sondażu wynika, że 27 proc. obywateli tego kraju uważa, że ma przygotowane artykuły codziennej potrzeby i dałoby rade przetrwać samodzielnie przez tydzień.
Zapytany o to, czy polski rząd ma takie same plany, jak kraje skandynawskie został szef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak. Zaznaczył on, że rząd chce mocno zaangażować społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe w działania edukacyjne. „Żeby przejęły na siebie rolę tych, którzy przygotowują ludzi. To są kwestie, począwszy od pierwszej pomocy medycznej, a skończywszy na tym, jak należy się zachować” – dodał Siemoniak.
”Póki co większy walor widzimy w tym, jak dotrzeć do szkół, uczelni, firm i tam organizować takie szkolenia, niż wysyłać broszury, co do których, nie wiem czy wszyscy będą chcieli przeczytać. Ale nie wykluczam tego” - podkreślił szef MSWiA.
Co istotne, na rządowych stronach już od dwóch lat można pobrać przygotowany przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa materiał „Bądź gotowy – poradnik na czas kryzysu i wojny”. W prosty sposób opisano tam, jak przygotować się do funkcjonowania w sytuacjach kryzysowych. Tak samo, jak Szwecji i Finladnii, opisano jakie zapasy obywatel powinien posiadać w domu. Przygotowane zostały również takie poradniki jak: „Bezpieczeństwo na lodzie”, „Poradnik zima – samochód”, „Jak przygotować się na wichurę”, „Jak przygotować się na powódź”, „Burza. Jak się zachować”, Bezpieczny urlop – informują one jak zachowywać się w trudnych warunkach pogodowych, podczas poszczególnych pór roku oraz na wyjazdach.
Dodatkowo na stronach PSP jest dostępna aplikacja „Schrony”, która poprowadzi do najbliższego dostępnego schronu lub miejsca ukrycia. Według planów MSWiA ma ona być stopniowo aktualizowana.