Resort spraw wewnętrznych i administracji przygotował nowelizację rozporządzenia w sprawie wykazu chorób i ułomności, wraz z kategoriami zdolności do służby w Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służbie Ochrony Państwa. Według noweli - w stosunku do osób powracających do służby – MSWiA chciałoby stosować inne kryteria zdrowotne niż w odniesieniu do mundurowych zakładających mundur po raz pierwszy.

Do pomysłu resortu spraw wewnętrznych i administracji odniosły się dwa policyjne związki – NSZZ Policjantów oraz Rada Krajowa Sekcji Funkcjonariuszy i Pracowników Policji NSZZ „Solidarność”. Obie centrale negatywnie oceniły nowelizację rozporządzenia.

Zadania jakie zarówno ustawy, jak i oczekiwania społeczne nakładają na policjantów stoją w jaskrawej sprzeczności z propozycją obniżania kryteriów zdrowotnych i sprawnościowych, którym powinni odpowiadać kandydaci do Policji. Z tego też powodu Zarząd Główny NSZZ Policjantów nie może co do zasady zaakceptować całości projektu, który w takim kształcie interesowi służby może wyrządzić szkodę.
Fragment pisma Rafała Jankowskiego, przewodniczącego NSZZ Policjantów, do szefa MSWiA Marcina Kierwińskiego

Rafał Jankowski, przewodniczący NSZZP w piśmie do szefa MSWiA, w propozycji resortu dostrzega pomysł, który w przeszłości związkowcy przedstawiali, a mianowicie „wykorzystanie potencjału wiedzy i umiejętności osób, które chcą wstąpić do Policji”. „Niektóre ułomności nie powinny być dyskryminujące do wstąpienia do służby, jednakże musi być spełniony warunek stworzenia zamkniętego katalogu stanowisk, na których takie osoby mogłyby pełnić służbę” – podkreślił Jankowski. Wskazał przy tym, że mogą to być na przykład analitycy kryminalni, specjaliści z dziedziny kryminalistyki oraz szeroko rozumiani logistycy i osoby zajmujące się szkoleniem.

Obniżenie wymogów zdrowotnych i sprawnościowych mogłoby mieć sens jedynie w przypadku ściśle określonych stanowisk służbowych, gdzie np.: zamiast wymaganej dla wszystkich sprawności fizycznej liczą się wiedza i umiejętności analityczne czy informacyjne. NSZZ Policjantów nie ma nic przeciwko temu, żeby np.: zadania w wydziale cyberprzestępczości realizował były policjant na wózku inwalidzkim czy wykłady z zakresu kryminalistyki na kursie specjalistycznym – były technik po zawale. Jednakże takie zmiany należy poprzedzić określeniem katalogu stanowisk, dla których liczą się specjalistyczna wiedza i umiejętności, i niekoniecznie muszą iść one w parze z końskim zdrowiem czy atletyczną sprawnością.
Fragment pisma Rafała Jankowskiego, przewodniczącego NSZZ Policjantów, do szefa MSWiA Marcina Kierwińskiego

W podobnym tonie do pomysłu MSWiA odniosła się także Rada Krajowa Sekcji Funkcjonariuszy i Pracowników Policji NSZZ „Solidarność”. „Wprowadzenie przedstawionych zmian doprowadzi do zakłócenia ścieżki kariery czynnych funkcjonariuszy, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo, że powracający do służby będą głównie funkcjonariusze na stanowiskach kierowniczych, a nie wykonawczych” – zauważył przewodniczący Jacek Łukasik.

Projektowane zmiany zakładają dyskryminacje osób przyjmujących się pierwszy raz do służby w starszym wieku, gdyż postawione wymogi zdrowotne wobec kandydatów z doświadczeniem zawodowym w danej służbie mogą być nieadekwatne do możliwego sposobu pełnienia przez nich obowiązków w określonej formacji mundurowej. Należy podkreślić, że obniżenie kryteriów medycznych dla kandydatów powracających do służby nie może wynikać tylko i wyłącznie z faktu posiadania doświadczenia zawodowego nabytego w służbach mundurowych.
Fragment pisma Jacka Łukasika, przewodniczącego Rady Krajowej Sekcji NSZZ „Solidarność", do szefa MSWiA Marcina Kierwińskiego

Według policyjnych związkowców z „Solidarności” kandydaci powracający do służby z policyjnych emerytur „nie powinni otrzymywać świadczeń motywacyjnych w postaci 1500 zł miesięcznie po 25 latach służby oraz 2500 po 28,5 latach służby”. „Osoby te najczęściej odchodząc ze służby nie kierowały się kwestiami materialnymi. Duża część policyjnych emerytów motywuje odejście na zaopatrzenie emerytalne pogarszającym się stanem zdrowia, projektowane zmiany dla tej grupy emerytów wracających dla bonifikaty finansowej mogłoby oznaczać tragiczne skutki dla ich zdrowia, uderzając wizerunkowo w całą formację” – dodał Łukasik.

Oba policyjne związki zaapelowały do resortu spraw wewnętrznych i administracji o wycofanie się z wprowadzenia tego projektu. Wcześniej podobną opinię wydali w tej sprawie strażaccy związkowcy, według których zmiany „negatywnie wpłyną na proces naboru”. Zamiast ich - jak wskazywali - resort powinien zająć się „stworzeniem warunków zachęcających do dłuższego pozostawania funkcjonariuszy w służbie”.

Przypomnijmy, obowiązujące dziś przepisy, w kwestii przeprowadzania badania kandydatów, przyjmują jednakowe kryteria zdrowotne dla wszystkich. Resort zaznacza jednak, że regulacje nie biorą pod uwagę m.in. uzyskanego w przeszłości doświadczenia zawodowego. W konsekwencji – jak tłumaczą twórcy projektu – „w toku postępowań kwalifikacyjnych kandydaci posiadający wiedzę, umiejętności i doświadczenie, nabyte w przeszłości w toku wieloletniego pełnienia służby, mogą nie spełnić wymogów zdrowotnych określonych w ramach grup kategorii zdolności do służby dotyczących kandydatów”. Zdaniem MSWiA stan zdrowia kandydata posiadającego status byłego funkcjonariusza, „powinien spełniać co do zasady wymogi, jakie rozporządzenie stawia osobom wciąż pozostającym w danej służbie”.

Jak pisze w uzasadnieniu noweli MSWiA, „łagodniejsze kryteria” dotyczyć mają przypadków, w których mundurowy chce wrócić do służby którą pełnił wcześniej i to wyłącznie Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej.