Policja
Ćwiczenia antyterrorystów w całej Europie. Jeden ze scenariuszy w warszawskim metrze
Przedstawiciele Europol oraz sieci ATLAS zwiększają współpracę i koordynację swoich działań w dobie zwiększonego zagrożenia terrorystycznego w Europie. W tym samym czasie, specjalne jednostki interwencyjne, zgrupowane w ATLAS przeprowadziły szereg ćwiczeń na całym kontynencie, mających na celu przetestowanie możliwości reakcji na różne wyzwania w sferze bezpieczeństwa. W Polsce odbyły się działania, obejmujące scenariusz rozgrywający się w metrze.
Przedstawiciele Europol oraz sieci ATLAS, a więc platformy współpracy 38 specjalnych jednostek interwencyjnych, kontrterrorystycznych, państw członkowskich UE oraz państw stowarzyszonych, tj. Szwajcarii, Norwegii i Islandii, podpisali w siedzibie Europolu w Hadze, 10 października bieżącego roku, porozumienie wyznaczające warunki wzmocnionej współpracy. Na mocy porozumienia sygnowanego przez Dyrektor Wykonawczą Europolu Catherine de Bolle, Ministra Spraw Wewnętrznych Austrii Herberta Kickla, reprezentującego prezydencję UE oraz przewodniczącego ATLAS Bernhard Treibenreif, zgodzono się co do ustanowienia Biura Wsparcia ATLAS. Będzie ono zespołem związanym z Europejskim Centrum Zwalczania Terroryzmu (ECTC), funkcjonującym w ramach Dyrekcji Operacyjnej w siedzibie głównej Europolu w holenderskiej Hadze.
Biuro wsparcia ATLAS będzie głównym łącznikiem ATLAS z Europolem, zapewniając kontakty z ekspertami i pracownikami operacyjnymi Europolu, funkcjonującymi na co dzień w obszarach zwalczania terroryzmu oraz przeciwdziałania m.in. przestępczości zorganizowanej. Należy też przypomnieć, że Polskę w strukturach ATLAS reprezentuje Biuro Operacji Antyterrorystycznych (BOA KGP), jako centralna jednostka antyterrorystyczna polskiej Policji.
Na zaproszenie wspomnianych, Dyrektor Wykonawczej Europolu Catherine de Bolle oraz Ministra Spraw Wewnętrznych Austrii Herberta Kickla, w całej Konferencji, dotyczącej Wspólnych Wyzwań Sieci ATLAS 2018, uczestniczyła również trzyosobowa delegacja przedstawicieli kierownictwa polskiej Policji. Polskę reprezentowali nadinsp. Jan Lach (Zastępca Komendanta Głównego Policji), mł. insp. Dariusz Zięba (Dyrektor Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP) oraz insp. dr Irmina Gołębiewska (Zastępca Dyrektora Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP).
Sieć ATLAS została powołana celem zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa poprzez wzajemną współpracę, wymianę informacji oraz doświadczeń pomiędzy odpowiednimi siłami policyjnymi. Celem wspomnianej konferencji było podsumowanie wspólnych działań sieci jednostek specjalnych oraz omówienie dotychczasowej współpracy transgranicznej i wymiany informacji na temat dobrych praktyk pomiędzy jednostkami specjalnymi 28 państw członkowskich UE, Islandią, Norwegią i Szwajcarią, wspieranych przez sieć ATLAS.
Niejako w tym samym czasie, gdy dokonywano zmian w sferze instytucjonalnych relacji pomiędzy Europolem i ATLAS, przeprowadzane były szeroko zakrojone ćwiczenia, w zakresie przeciwdziałania różnym zagrożeniom związanym ściśle z aktywnością współczesnych terrorystów. Tym samym w siedmiu regionach Europy w dniach 8-11 października, sprawdzano możliwości jednostek należących do ATLAS. Działania tego rodzaju zakładają przetestowanie gotowości operacyjnej europejskich specjalnych jednostek interwencyjnych, przede wszystkim w odniesieniu do operacji transgranicznych. Ponadto międzynarodowe ćwiczenia miały na celu zgromadzenie jak najszerszej informacji o efektywności systemów ostrzegania, a także skuteczności istniejących procedur.
Jeden z epizodów rozgrywał się w Polsce, a obejmował przeciwdziałanie zagrożeniom w obrębie sieci metra. Zakładano w nim, że terroryści biorą ponad 500 zakładników w metrze w Warszawie, a operatorzy wydzielonych jednostek mają ich uwolnić oraz ostatecznie ewakuować wszystkich zakładników z rejonu metra. W działaniach w Polsce wzięło udział 171 funkcjonariuszy sił kontrterrorystycznych policji w tym 36 z jednostki ARRAS (Litwa), OMEGA (Łotwa), K-COMMANDO (Estonia). W trakcie ćwiczeń policjantów wspomagali również funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego oraz Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Inne scenariusze zakładały sytuację zakładniczą na statku znajdującym się na Morzu Bałtyckim. Gdzie ćwiczono m.in. koordynację sił uderzeniowych, w tym podejście operatorów pod statek z zakładnikami na pokładach śmigłowców oraz szybkich jednostek pływających w warunkach nocy, a także komunikację oraz kontrolowanie różnych faz działania w przypadku takiej operacji. W tym scenariuszu uczestniczyły specjalne jednostki interwencyjne, takie jak: GSG 9 (Niemcy), DSI (Holandia), NI (Szwecja), AKS (Dania), DELTA (Norwegia), KARHU (Finlandia).
Scenariusz lotniczy odbywał się na nieczynnym lotnisku Teruel, zlokalizowanym w Hiszpanii, gdzie wydzielone formacje musiały mierzyć się z symulowanym porwaniem dużego samolotu. Ćwiczono m.in. nowe formy mechanicznego otwierania drzwi samolotów, a także dostawania się na pokład uprowadzonej maszyny. W tym scenariuszu wzięły udział jednostki: UEI (Hiszpania), GIGN (Francja), DSU (Belgia), GIS (Włochy), GEO (Hiszpania), GOE i GNR (Portugalia).
W słowackim mieście Komárno odgrywano sytuację analogiczną do zdarzeń, które miały miejsce w Paryżu w 2015 r. Chodziło o testowanie szybkiej reakcji uczestniczących w scenariuszy jednostek na działania wysoce mobilnych terrorystów. Dotyczyło to koordynacja wielu operatorów, ale też sprzętu w postaci pojazdów opancerzonych lub innych pojazdów specjalnych. W tym scenariuszu wzięły udział: LYNX (Słowacja), Cobra (Austria), URNA (Czechy), TEK (Węgry), RED PANTHER (Słowenia), SIU (Chorwacja).
Inny scenariusz przetestowano pomiędzy Islandią i Irlandią Północną. Chodziło w nim o przeciwdziałanie akcji terrorystów, działających zarówno na lądzie jak i na morzu. Działania rozpoczynały się bowiem w Islandii, a kończyły we wspomnianej Irlandii Północnej i miały ukazać zdolność do reagowania w wymiarze transgranicznym. Specjalne jednostki interwencyjne zaangażowane w ten scenariusz to: VIKING (Islandia), ERU (Irlandia), PSNI (Irlandia Północna), SCO 19 (Wielka Brytania).
Specjalne jednostki interwencyjne: SEK (BW-Niemcy), USP (Luksemburg), RAID (Francja), SIU (Szwajcaria), NOCS (Włochy) musiały zmierzyć się problemem zajęcia przez terrorystów pociągu w niemieckim kraju związkowym Badenia-Wirtembergia. Co więcej, w trakcie negocjacji z terrorystami pojawiły się informacje, że możliwe było użycie tzw. brudnej bomby. Stąd francuska jednostka RAID wydelegowała również specjalistów w zakresie broni masowego rażenia ABC+R.
Zaś specjalne jednostki interwencyjne, takie jak EKAM (Grecja), EAO (Cypr), SOBT (Bułgaria), SIAS i BSIJ (Rumunia) musiały zareagować na porwanie autokaru, do którego doszło w północnej Grecji. Miał on być śledzony przez greckie oraz bułgarskie specjalne jednostki interwencyjne i przede wszystkim miano nie dopuścić do jego wjazdu na Ukrainę. Za koordynację działań miało w tym przypadku odpowiadać stworzone centrum kryzysowe rozlokowane w Bukareszcie.
Podczas całego ćwiczenia i jego różnych scenariuszy, centralne centrum informacyjne i koordynacyjne zostanie zainstalowane w sali operacyjnej w centrali Europolu. Oficerowie łącznikowi z różnych regionalnych jednostek organizacyjnych wraz z członkami Forum Dowodzenia i Kontroli ATLAS byli tam obecni, w celu prezentowania raportów dotyczących sytuacji w konkretnych operacjach transnarodowych oraz wsparcia regionalnej koordynacji działań.
Policja/Europol/jr