We wtorek we Wrocławiu odbyło się kolejne posiedzenie sztabu kryzysowego w związku z sytuacją powodziową z udziałem premiera Donalda Tuska. Szef rządu zaznaczył, że przewodnicząca KE (Ursula von de Leyen – przyp. red.) oddając do dyspozycji cały Unijny Mechanizm Ochrony Ludności - poprosiła, by przekazywać jej informacje o zapotrzebowaniu na sprzęt, ludzi i technologie. „Oczywiście nic na siłę, ale jeśli jest potrzeba, proszę korzystać z tych możliwości” – zaapelował premier Tusk.

Dzień wcześniej, – w poniedziałek – podczas spotkania sztabu kryzysowego szef rządu podkreślał, że w ramach Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (EU Civil Protection Mechanism) można aplikować o różnego typu pomoc, np. o sprzęt czy ludzi. „Minister (ds. UE Adam – przyp. red.) Szłapka to kompletuje. Na razie radzimy sobie i nie ma potrzeby korzystania z pomocy międzynarodowej, ale jeśliby się okazało, że może zaistnieć potrzeba pomocy specyficznej, gdzie mamy jakiś deficyt lub problem, proszę natychmiast dawać znać, by szybko trafiło to do naszego ministra spraw europejskich” – powiedział Donald Tusk.

Unijny Mechanizm Ochrony Ludności

Przypomnijmy. Unijny Mechanizm Ochrony Ludności został ustanowiony w październiku 2001 roku i ma na celu wzmacnianie współpracy w zakresie ochrony ludności między państwami członkowskimi Unii i 10 innymi krajami. Ma służyć zapobieganiu katastrofom, lepszemu przygotowaniu na zagrożenia i sprawniejszemu reagowaniu na gwałtowne zdarzenia.

W przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej każdy kraj może zwrócić się o pomoc za pośrednictwem mechanizmu. Zależnie od sytuacji pomoc może polegać na: działaniach poszukiwawczo-ratowniczych, gaszeniu pożarów lasów i zabudowań, wysłaniu personelu medycznego, wysłaniu sprzętu medycznego i leków, uzdatnianiu wody, zapewnianiu tymczasowego schronienia, bezpiecznej repatriacji obywateli UE.

W 2019 roku UE rozwinęła Unijny Mechanizm Ochrony Ludności i uzupełniła go o system rezerw rescEU. Ma on służyć ochronie obywateli przed katastrofami i zarządzaniu w razie zagrożenia. Rezerwa rescEU obejmuje: flotę samolotów i śmigłowców strażackich, samoloty do ewakuacji medycznej, zespoły ratownictwa medycznego i szpitale polowe, zapas środków medycznych i mobilne laboratoria, zdolności w zakresie wykrywania, dekontaminacji i gromadzenia zapasów w celu reagowania na incydenty chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe, środki tymczasowego zakwaterowania, transport i logistykę.

Stan klęski żywiołowej zostanie rozszerzony

Podczas wtorkowego posiedzenia sztabu kryzysowego we Wrocławiu szef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak poinformował, że premier podjął decyzję o uwzględnieniu wniosków wojewodów oraz opinii Państwowej Straży Pożarnej i MSWiA o rozszerzeniu zakresu terytorialnego rozporządzenia o stanie klęski żywiołowej.

Według zapowiedzi szefa MSWiA stan nadzwyczajny zostanie rozszerzony o powiaty w województwie dolnośląskim: lubański, dzierżoniowski i świdnicki oraz w województwie opolskim o powiaty: krapkowicki, opolski, brzeski i kędzierzyńsko-kozielski. „W ciągu najbliższych godzin w sposób formalny to rozporządzenie będzie znowelizowane” – zapewnił Tomasz Siemoniak.

Do tej pory – zgodnie z rozporządzeniem opublikowanym w Dzienniku Ustaw – stan klęski żywiołowej obowiązuje w województwie dolnośląskim (w powiatach: kamiennogórskim, karkonoskim, kłodzkim, lwóweckim, wałbrzyskim i ząbkowickim oraz miasta na prawach powiatu - w Wałbrzychu i Jeleniej Górze), w województwie opolskim (w powiatach: głubczycki, nyski i prudnicki oraz gminę Strzeleczki w powiecie krapkowickim) oraz w woj. śląskim (w powiatach: bielski, cieszyński, pszczyński i raciborski oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Białą).

Z rozporządzenia o stanie klęski żywiołowej wynika także, że w czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej dopuszcza się stosowanie ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela: obowiązku opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń; nakazu ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów; nakazu lub zakazu przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach; a także nakazu lub zakazu określonego sposobu przemieszczania się.