O korupcji możemy mówić w dwóch jej najważniejszych wymiarach: etycznym i prawnym. Widziana od strony etyki, korupcja wiąże się z demoralizacją w strefie władzy publicznej i w stosunku społeczeństwa do władzy. Kiedy mówimy o korupcji w aspekcie prawnym, mamy na myśli przede wszystkim nielegalność określonych zachowań (np. wpływania w sposób zakazany prawem na decyzje podejmowane przez organy władzy publicznej). Definicje "korupcji", które można spotkać w publikacjach określają ją jako: 

• nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści,
• wykorzystywanie władzy publicznej dla celów prywatnych,
• zachowania władz publicznych, polityków i urzędników służby cywilnej, w wyniku którego wzbogacają się oni w sposób bezprawny i nieuzasadniony lub przyczyniają się do wzbogacenia osób sobie bliskich, poprzez niewłaściwe wykorzystanie powierzonej im władzy,
• wykorzystywanie swojej funkcji, pozycji, stanowiska służbowego by zaspokoić czyjeś oczekiwania, a w zamian za to otrzymywanie nienależnej korzyści,
• oferowanie korzyści majątkowych w zamian za "załatwienie" określonej sprawy.

Najczęściej spotykanymi działaniami o charakterze korupcyjnym są: przekupstwo, wykorzystywanie środków budżetowych i majątku publicznego do celów prywatnych lub osobistych korzyści, płatna protekcja, handel wpływami, nieprawidłowości dotyczące zamówień publicznych czy kontraktów, uchylanie się przed obowiązkiem celnym lub podatkowym, świadome, niezgodne z prawem dysponowanie środkami z budżetu państwa i majątkiem, który jest dobrem publicznym, faworyzowanie, nepotyzm, kumoterstwo.

Najważniejszym aktem prawnym w walce z korupcją jest kodeks karny. Przestępstwa korupcyjne to w szczególności czyny opisane właśnie w art. 228 kodeksu karnego – tzw. łapownictwo bierne (sprzedajność), które polega na przyjęciu w związku z pełnieniem funkcji publicznej korzyści majątkowej lub osobistej albo samej tylko obietnicy takiej korzyści. Z kolei art. 230 kodeksu karnego mówi o płatnej protekcji biernej, czyli o podjęciu się pośredniczenia w załatwieniu sprawy w zamian za otrzymanie nielegalnej korzyści lub jej obietnicę przy jednoczesnym powoływaniu się na wpływy, jakie posiada osoba, która ma korzyść otrzymać (handel wpływami) w jednostce samorządowej lub państwowej dysponującej środkami publicznymi.

W 2020 roku Centralne Biuro Antykorupcyjne opublikowało dwa kluczowe dokumenty w tym zakresie: "Wytyczne w zakresie tworzenia i wdrażania efektywnych programów zgodności (compliance) w sektorze publicznym" oraz "Wytyczne antykorupcyjne dla administracji publicznej w zakresie jednolitych rozwiązań instytucjonalnych oraz zasad postępowania dla urzędników". W powyższych publikacjach opisano dobre praktyki, jakie powinny zostać wdrożone w instytucjach publicznych w celu przeciwdziałania korupcji. 

Sprawdzonym narzędziem w walce ze zjawiskiem korupcji przez wiele organizacji jest wdrożenie i certyfikacja systemu zarządzania działaniami antykorupcyjnymi zgodnie z najlepszymi praktykami opisanymi w normie międzynarodowej PN-EN ISO 37001:2017-05. Norma ma charakter uniwersalny, może być stosowana przez instytucje reprezentujące sektor publiczny, prywatny, jak i non-profit. Dotyczy działań antykorupcyjnych podejmowanych przez organizację, jej personel lub partnerów biznesowych. Ustanowienie i utrzymywanie systemu ma na celu pomoc organizacji w zapobieganiu, wykrywaniu i reagowaniu na korupcję, uzyskaniu zgodności z prawodawstwem antykorupcyjnym oraz z dobrowolnymi zobowiązaniami mającymi zastosowanie do działań organizacji. Podstawowymi wymaganiami normy PN-EN ISO 37001:2017-05 jest:

• zaangażowanie kierownictwa w budowanie, utrzymywanie i doskonalenie systemu,
• integracja systemu zarządzania w organizacji z przyjętymi zasadami, procedurami antykorupcyjnymi na bazie zarządzania ryzykiem,
• zapewnienie określonych kompetencji do realizacji wyznaczonych zadań,
• monitorowanie, kontrola i raportowanie o wdrażanych zmianach mających wpływ na system zarządzania,
• opracowanie skutecznego mechanizmu zgłaszania podejrzeń i przypadków korupcji, 
• kształtowanie świadomości, zapewnienie komunikacji i realizacja szkoleń w celu pogłębienia wiedzy,
• opracowanie procedur w zakresie polityki prezentowej uwzględniającej rejestr korzyści,
• samoocena zagrożeń korupcyjnych pod kątem skuteczności istniejących rozwiązań, 
• ustanowienie mechanizmu wczesnego ostrzegania, który będzie reagował na drobne nadużycia, zanim przekształcą się w poważne przestępstwa.

Wdrożenie systemu ISO 37001 umożliwia wybór racjonalnych i adekwatnych środków zapobiegających wystąpieniu korupcji, ograniczenie wystąpienia zdarzeń korupcyjnych oraz ich potencjalnych skutków. Stanowi wsparcie w wykrywaniu zdarzeń korupcyjnych, wyjaśnianiu podejrzeń i zapewnienia odpowiednie reagowania na takie zdarzenia lub podejrzenia. Sygnalizuje, jak powinna się kształtować etyka biznesu i etyka zawodowa oraz wskazuje metody radzenia sobie z rosnącymi, globalnymi zagrożeniami. Walorem systemu zarządzania działaniami antykorupcyjnymi zgodnie z ISO 37001 jest jego uniwersalność i stosowalność niezależnie od rodzaju, wielkości lub charakteru działalności organizacji. 

Decyzja o wdrożeniu i certyfikacji ww. systemu pozwala ukierunkować organizację na świadome i skuteczne zapobieganie niepożądanym zjawiskom korupcji, wprowadza rzetelne i bezstronne działania, wzmacnia reputację w kontaktach biznesowych (organizacja będzie odbierana jako uczciwa i transparentna) oraz przyczynia się do ochrony tzw. sygnalistów, zgłaszających nieprawidłowości w organizacji. 

Centrum Certyfikacji Jakości (CCJ) to jednostka certyfikująca systemy zarządzania, wyroby, realizująca roczny audyt zewnętrzny organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zakładu przetwarzania, funkcjonująca w strukturze Wydziału Bezpieczeństwa, Logistyki i Zarządzania Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego. W zakresie prowadzonej działalności CCJ posiada akredytacje Polskiego Centrum Akredytacji – nr AC 057, PL-V-002, AC 203 oraz notyfikację Komisji Europejskiej – NB 2768.  CCJ certyfikuje i szkoli w zakresie: NATO-wskich publikacji standaryzacyjnych AQAP, ISO 50001 (EnMS), ISO 9001 (QMS), ISO 27001 (ISMS), ISO 14001 (EMS), ISO 45001 (HSMS), ISO 22000 (FSMS), Wewnętrznego Systemu Kontroli (WSK) i wielu innych. Centrum Certyfikacji Jakości certyfikuje systemy zarządzania, w tym ISO 37001 w sektorze prywatnym i publicznym.

Artykuł promocyjny przygotowany we współpracy z Centrum Certyfikacji Jakości Wojskowej Akademii Technicznej