Prace nad ustawą o obronie ojczyzny nabierają tempa. Jak zapowiada wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki, "jeśli rząd przyjmie we wtorek projekt (...), to można mieć pewność, że Sejm zajmie się nim na kolejnym posiedzeniu". Dokument jest na tyle obszerny, że zapewne jego legislacyjna droga chwile zajmie, jednak nie zmienia to faktu, że ostateczne przyjęcie ustawy pociągnie za sobą konieczność opracowania kilku innych aktów prawnych w tym – jak się wydaje – regulacji dotyczących ochrony ludności i obrony cywilnej kraju. Zgodnie bowiem z opublikowanym na stronach Rządowego Centrum Legislacji projektem w momencie, kiedy ustawa o obronie ojczyzny wejdzie w życie, moc straci ustawa o powszechnym obowiązku obrony, a to właśnie tam znajduje się lwia część przepisów regulujących funkcjonowanie OCK w Polsce.

"Myślę, że bardzo szybko będziemy działać" – powiedział Terlecki. Może się więc okazać, że czasu na prace nad ustawą regulującą kwestie ochrony ludności i obrony cywilnej kraju nie zostało już wcale tak wiele. Być może właśnie dlatego zarówno przedstawiciele MSWiA jak i szef PSP, w ostatnich dniach o nowych przepisach mówią częściej niż dotychczas. "Za chwilę pojawi się też inicjatywa ustawodawcza w postawi projektu dotyczącego ochrony ludności" – mówił w niedawnej rozmowie z InfoSecurity24.pl nadbryg. Andrzej Bartkowiak, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej. Szef PSP pytany o to czy powstaną dwie ustawy – jedna dotycząca ochrony ludności, a druga regulująca kwestie obrony cywilnej kraju - stwierdził, że projekt, który ma na myśli, "obejmie oba te zagadnienia". 

W tym kierunku idziemy. Tak jak mówił ostatnio minister z sejmowej mównicy, projekt zostanie posłom przedstawiony dosłownie za chwilę. To, co mamy przygotowane, uporządkuje kwestie ochrony ludności i obrony cywilnej kraju. Wiodącymi służbami będą Państwowa Straż Pożarna i Ochotnicza Straż Pożarna. To i tak strażacy wykonują większość zadań o których mowa w tych nowych przepisach, ale teraz będzie to usankcjonowane w ustawie z dość znaczącym wsparciem finansowym, ze wsparciem wojewodów.
Nadbryg. Andrzej Bartkowiak, komendant główny PSP – wywiad dla InfoSecurity24.pl 14.02.2022 r.

Choć szef PSP nie chciał zdradzać za wiele szczegółów, z przekazanych przez niego informacji wynika jednak, że z dokumentem zostali zapoznani już wojewodowie i przeszedł on konsultacje m.in. w komitecie ds. bezpieczeństwa, gdzie spotkał się ze wstępną akceptacją. Czy komendant główny PSP będzie nadal szefem OCK? Jak mówi nadbryg. Bartkowiak, w projekcie zawarte będą "nowe rozwiązania w oparciu o obecna strukturę administracji publicznej z wyższym umiejscowieniem szefa Obrony Cywilnej Kraju".

W ostatnich dniach, o projekcie ustawy o ochronie ludności mówili też m.in. dwaj wiceszefowie MSWiA. "Myślę, że niebawem wysoka izba będzie mogła pracować nad nową ustawą, która poszerzy także zakres działania ochotniczych straży pożarnych. Będzie to ustawa, która troszeczkę zmieni system zarządzania kryzysowego. Widzimy tu również ogromną rolę ochotniczych straży pożarnych. Oczywiście to wsparcie będzie także finansowe, także prawne, także szkoleniowe" – przekazał 8 lutego z sejmowej mównicy Maciej Wąsik. W poniedziałek Paweł Szefernaker poinformował z kolei, że MSWiA opracowuje „ustawę o ochronie ludności wyciągając wnioski z tego, co wydarzyło się ostatnio, czyli z anomalii pogodowych oraz pandemii COVID19".

Jak mogą wyglądać nowe przepisy? Szef PSP w rozmowie z redakcją wspomniał m.in. o oparciu systemu ochrony ludności o strażackie struktury – tak te państwowe jak i ochotnicze. Nadbryg. Bartkowiak mówił też o wyposażeniu w karetki jednostek ratowniczo-gaśniczych i znaczącym zwiększeniu – o czym wspominał też Wąsik – liczby ratowników medycznych w PSP, co biorąc pod uwagę kontekst, może także stanowić jeden z elementów budowy nowego systemu. To jednak, póki co, jedynie przypuszczenia, bowiem wiążących informacji dotyczących tego jak zdaniem MSWiA ochrona ludności powinna wyglądać nia ma.

Co do tego, że nowe, dedykowane regulacje dotyczące ochrony ludności i obrony cywilnej są konieczne nikt nie ma chyba wątpliwości. Co więcej, paląca potrzeba zmian istnieje już od wielu lat, o czym zresztą cyklicznie, co roku w swoich raportach alarmował szef OCK. Biorąc pod uwagę jednak to, że ustawa miała zostać zaprezentowana już conajmniej kilka razy, a raz nawet wpisana została do wykazu prac legislacyjnych rady ministrów (skąd została wycofana), zastosowanie w tym przypadku zasady ograniczonego zaufania jest jak najbardziej uzasadnione. Pewne jest jednak, że każdy kolejny dzień zwłoki oddala nas od momentu stworzenia systemu, który jest w Polsce niezbędny.