O tym, że w CBA szykują się podwyżki wiadomo było już od jakiegoś czasu, a przynajmniej od momentu uchwalenia budżetu na ten rok. W jednej z poprawek wniesionych do ustawy, jeszcze na etapie prac sejmowych, posłowie zwiększyli bowiem finansowanie Biura o 24 mln złotych tłumacząc, że kwota ta ma zostać przeznaczona właśnie na podniesienie uposażeń funkcjonariuszy. "Siatka płac nie była nowelizowana od 2016 roku" - tłumaczyła z kolei w Senacie Iwona Czerniec, dyrektor Biura Finansów CBA. "Nasza służba przestała być konkurencyjna" - podkreślała. CBA zamierzało więc – ja to ujęto – "wyrównać uposażenia względem innych służb".

Plany powoli przekuwane są w legislacyjną rzeczywistość. Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano bowiem projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie stawek uposażenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach służbowych funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat. Jak czytamy w uzasadnieniu, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, największy procentowy wzrost uposażenia przewidziano na stanowiskach inspektorskich oraz specjalistów (średni wzrost maksymalnej stawki uposażenia ma wynieść ok. 25 proc.). Twórcy zmian tłumaczą, że to właśnie na tych stanowiskach służbę rozpoczynają młodzi adepci CBA, "których uposażenie powinno być konkurencyjne do uposażenia osiąganego przez rozpoczynających służbę funkcjonariuszy innych służb państwowych". Z kolei na stanowiskach agentów, tj. od młodszego agenta do agenta specjalnego, przewidziany jest wzrost maksymalnej stawki uposażenia średnio o ok. 17 proc. "Należy przy tym zaznaczyć, że funkcjonariusze pełniący obecnie służbę na stanowiskach inspektorskich oraz stanowiskach agentów stanowią trzon służby (ok. 70 proc. składu osobowego CBA), który realizuje bezpośrednio ustawowe zadania Centralnego Biura Antykorupcyjnego" – czytamy w opublikowanym projekcie noweli rozporządzenia. Na stanowiskach kierowniczych (od kierownika sekcji do Szefa CBA oraz na stanowiskach eksperckich) zaplanowano wzrost uposażenia wynoszący średnio ok. 5,5 proc.

Stawki uposażenia zasadniczego pozostawały na niezmienionym poziomie od 1 stycznia 2016 r., tj. od ponad sześciu lat. W tym czasie minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło z 1850 zł w 2016 r. do 3010 zł (tj. o ok. 62 proc.), natomiast przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wzrosło z 4047,21 zł w 2016 r. do 5662,53 zł w 2021 r. (tj. o ok. 40 proc.). Równolegle wzrastały także przeciętne uposażenia w innych służbach. Nie bez znaczenia jest również wzrost cen towarów i usług, jaki dokonał się w okresie od ostatniej podwyżki, co przyczyniło się do spadku siły nabywczej uposażenia, a w konsekwencji obniżenia poziomu życia funkcjonariuszy. Tym samym uposażenia funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego odbiegają od obecnych realiów gospodarczych. Należy mieć także na względzie fakt, że funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego podlegają najbardziej restrykcyjnym przepisom w zakresie możliwości podejmowania dodatkowego zajęcia zarobkowego.
fragment uzasadnienia nowelizacji projektu rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie stawek uposażenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach służbowych funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat

Dyspozycyjność i kwalifikacje i nowe stanowiska

Czym twórcy zmian argumentują konieczność wdrożenia podwyżek w polskiej formacji antykorupcyjnej? Jak piszą, od funkcjonariuszy CBA "oczekuje się posiadania wysokich kwalifikacji oraz dyspozycyjności". Czytamy również, chodzi także o "zakres ponoszonej odpowiedzialności", który ma być "istotnie wyższy od przeciętnej". Co więcej, funkcjonujące obecnie stawki uposażenia utrudniać mają "pozyskiwanie do służby kompetentnych osób" i w istotny sposób wpływać "na brak chęci pozostawania w służbie" oraz obniżać motywację funkcjonariuszy. A wszystko to ma mieć "negatywny wpływ na realizację ustawowych zadań Centralnego Biura Antykorupcyjnego".

W projekcie pojawiły się też – po raz pierwszy – nieistniejące dotychczas stanowiska: głównego eksperta, kierownika referatu, głównego księgowego oraz specjalisty i młodszego specjalisty (w miejsce starszego inspektora). Tym samym tabela odzwierciedla rozwiązania przewidziane w procedowanym równolegle projekcie dotyczącym stanowisk służbowych w CBA. 

Zgodnie z założeniem, rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od opublikowania w Dzienniku Ustaw. Nowe stawki obowiązywać będą z mocą od 1 stycznia 2022 r., jednak jedynie "w stosunku do funkcjonariuszy pozostających w służbie w dniu wejścia w życia niniejszego rozporządzenia". Po pierwsze, oznacza to, że mundurowi, którzy zdecydowali się odejść z formacji na początku roku na podwyżki liczyć nie mogą. Po drugie, zgodnie z przepisami ci funkcjonariusze, którzy nie podjęli takiej decyzji, powinni – wraz z wejściem w życie nowych regulacji – otrzymać wyrównanie pobranych od stycznia uposażeń. 

Jak informuje CBA, według stanu na 31 grudnia 2021 r., w Biurze zatrudnionych było 1 165 funkcjonariuszy. W stosunku do danych z końca 2020 roku jest ich mniej o 7 osób. Jak podaje formacja, etatowa liczba funkcjonariuszy wynosi 1300, co oznacza, że pod koniec ubiegłego roku brakować mogło ich 135. Warto jednak pamiętać, że dziś mundurowych może być jeszcze mniej, bowiem pierwszy kwartał roku, to czas, kiedy z służby – na emeryturę – odchodzi ich najwięcej.

Czy podwyżki pomogą CBA w rekrutacji nowych funkcjonariuszy i w zatrzymaniu w formacji tych pełniących dziś służbę? Biorąc pod uwagę ubiegłoroczne doniesienia mówiące o planowanym na ten rok exodusie funkcjonariuszy z CBA – którym Biuro zaprzeczało – z pewnością liczą na to zarówno twórcy projektu zmian, jak i kierownictwo CBA.