Jak informuje RPO, "sprawy, w których uczestniczyli zainteresowani są po pewnym czasie brakowane/niszczone, co uniemożliwia wykazanie tego okresu, jako szczególnie zagrażającego zdrowiu i życiu". Istnieje – jak podkreśla – wprawdzie teoretyczna możliwość przesłuchania świadków, jednak "ograniczona grupa osób uczestniczących w takich czynnościach, związanie tajemnicą, a także długi upływ czasu powodują nierzadko, że świadkowie nie mogą ujawnić lub nie pamiętają szczegółów konkretnych spraw, albo nie żyją". Co więcej, jak dodaje Rzecznik, próby dokumentowania takich czynności "na własną rękę", mogą doprowadzić do ujawnienia informacji prawnie chronionych, a w konsekwencji do odpowiedzialności karnej samego zainteresowanego.

Środkiem dowodowym potwierdzającym okresy służby zaliczane w wyższym wymiarze jest zaświadczenie sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej lub Krajowej Administracji Skarbowej.

Rzecznik dodaje też, że akta osobowe funkcjonariusza powinny zawierać informacje o tym, jakie czynności operacyjno-rozpoznawcze w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu dany mundurowy wykonywał. RPO podkreśla również, że wydanie zainteresowanym zaświadczenia o służbie pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu, ze względu na zadania, które realizują, jest szczególnie wrażliwe w odniesieniu do służb specjalnych. "W takich sytuacjach informacja powinna trafiać bezpośrednio do organu emerytalnego z pominięciem funkcjonariusza, względnie, przy przeniesieniu do innej formacji, po pionie kadrowym – za pośrednictwem kancelarii tajnej" – czytamy w informacji udostępnionej przez Rzecznika.

Co należy zrobić? RPO prosi Szefa KPRM o to, by wpłynął on na policję, Służbę Ochrony Państwa, Straż Graniczną, Służbę Celno-Skarbową, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbę Wywiadu Wojskowego, by te na bieżąco dokumentowały w aktach osobowych funkcjonariuszy realizowanie przez nich czynności operacyjno-rozpoznawczych, w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu funkcjonariusza.