Legislacja
Obcokrajowcy w straży pożarnej? Pomysł "wart rozważenia"
Do sejmowej Komisji Petycji skierowana została propozycja umożliwienia obcokrajowcom pełnienia służby w Państwowej Straży Pożarnej. Niedawno dokument o podobnej treści, dotyczący jednak Policji, został odrzucony przez posłów. Zdaniem Biura Analiz Sejmowych petycja zakładająca nowelizację ustawy o PSP jest warta rozważenia.
Postulat dotyczący umożliwienia pełnienia służby w Państwowej Straży Pożarnej osobom nieposiadającym polskiego obywatelstwa jest bliźniaczo podobny do petycji, która trafiła niedawno do Sejmu, a dotyczyła możliwości zatrudniania obcokrajowców w Policji. Jej autor zwraca się z prośbą o nowelizację art. 28 ust 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, który mówi o tym, że "służbę w Państwowej Straży Pożarnej może pełnić obywatel polski, niekarany za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, korzystający z pełni praw publicznych, posiadający co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia tej służby". Po wprowadzeniu proponowanych w petycji zmian artykuł miałby brzmieć: "służbę w Państwowej Straży Pożarnej może pełnić osoba zamieszkała na terytorium polski przez okres co najmniej 6 miesięcy, niekarana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, korzystająca z pełni praw publicznych, posiadająca co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia tej służby".
Zmianie miałaby również ulec, zgodnie z propozycją, rota ślubowania jaką składają funkcjonariusze. Fragment "Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków strażaka" miałby zostać zastąpiony zapisem "Ja, osoba zamieszkała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków strażaka".
By umożliwić służbę w PSP osobom nieposiadającym polskiego obywatelstwa koniecznie będzie także uchylenie art. 43 ust 2. 6) "utraty obywatelstwa polskiego" oraz art. 114 b ust. 1. 1) "utraty obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa".
Zdaniem autora anonimowej petycji nowelizacja ustawy o PSP jest nieuchronna m.in. z uwagi na przywilej możliwości przejścia na emeryturę strażaków po 15 latach służby przyjętych przed 1 stycznia 2013 roku oraz przywilej możliwości przejścia na emeryturę strażaków po 25 latach służby przyjętych po 1 stycznia 2013 roku po osiągnięciu 55. roku życia. "Jeśli władze Państwa Polskiego nie dopuszczą do pracy w Państwowej Straży Pożarnej obcokrajowców, przy jednoczesnym przyzwalaniu na odchodzenie strażaków na emerytury po 15 latach służby (tych przyjętych przed 1 stycznia 2013 rokiem) lub w wieku 55 lat (tych przyjętych po 1 stycznia 2013 roku) w 2038 roku (lub 2028 roku w przypadku wywalczenia prawa wszystkich funkcjonariuszy do przejścia na emerytury po 15 latach służby) będziemy krajem z niewystarczającą liczbą strażaków zapewniających bezpieczeństwo obywateli polskich w przypadku pożarów, powodzi, wypadków komunikacyjnych" – czytamy w uzasadnieniu.
Zgodnie z przepisami, by petycją mogła zająć się sejmowa komisja, musi ona wcześniej uzyskać opinię Biura Analiz Sejmowych. Jak czytamy we wnioskach opinii prawnej, przesłanej do Przewodniczącego Komisji do Spraw Petycji, "żądanie zawarte w petycji jest warte rozważenia". Zdaniem dr Jolanty Waszczuk-Napiórkowskiej, eksperta ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych, "zniesienie wymogu posiadania obywatelstwa polskiego dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej jest dopuszczalne w świetle art. 60 Konstytucji, z którego wynika dla ustawodawcy jedynie obowiązek ustanowienia unormowania zawierającego przejrzyste kryteria doboru kandydatów do służby publicznej oraz stworzenia odpowiednich gwarancji proceduralnych w tym zakresie". "Należy zatem wskazać, iż ustawodawca w ramach przyznanej mu swobody może podjąć decyzję w zakresie dopuszczenia obcokrajowców do pełnienia służby w ramach wskazanej formacji" - ocenia specjalistka.
Czytaj też: Obcokrajowcy „lekiem” na wakaty w Policji?
Petycja dotycząca przyjmowania obcokrajowców w PSP jest bliźniaczo podobna do tej dotyczącej pełnienia służby w Policji przez osoby nieposiadające polskiego obywatelstwa. Na sejmowych stronach nie podano informacji kto jest autorem przedłożenia, jednak analizując strukturę i argumentację obu dokumentów, można odnieść wrażenie że jest to ta sama osoba. Przypomnijmy, petycja dotycząca obcokrajowców w Policji, nie zyskała poparcia posłów i finalnie trafiła do sejmowego „śmietnika”, co z dużym prawdopodobieństwem stanie się także z pomysłem dotyczącym zmian w PSP. Nie zmienia to jednak faktu, że choć liczba wakatów w Państwowej Straży Pożarnej nie jest tak duża jak w innych służbach mundurowych podległych MSWiA, to w całej Polsce, zgodnie ze stanem na 30 listopada, brakować może nawet ponad 900 funkcjonariuszy.
DM