Zmiany w rozporządzeniu z 2006 roku w sprawie przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego do Straży Granicznej zakładają wyłączenie z pierwszego etapu postępowania kwalifikacyjnego czynności związanych z przeprowadzaniem badania psychofizjologicznego. Zgodnie z nową koncepcją, badanie to zostanie przeprowadzone nie wcześniej, niż po uzyskaniu przez kandydata pozytywnej opinii z badania psychologicznego, ale nie później niż przed skierowaniem do komisji lekarskiej. Jak podkreśla MSWiA, zmiana ta pozwoli na "udrożnienie przebiegu postępowania kwalifikacyjnego", gdyż pierwszy etap miał być często wstrzymywany ze względu na "trudności z przeprowadzeniem badań psychofizjologicznych". Bez zmian zostaje oczywiście warunek uzyskania pozytywnego wyniku z tego badania, by kontynuować dalszą kwalifikację.

Kolejna aktualizacja dotyczy zwiększenie liczby ośrodków, w których można przeprowadzić drugi etap postępowania kwalifikacyjnego - a nie wyłącznie w ośrodku szkolenia SG. Dzięki temu kandydaci mają mieć możliwości zaliczenia tego etapu np. bliżej miejsca zamieszkania. Co więcej, projekt rozporządzenia zakłada możliwość składania dokumentów aplikacyjnych dodatkowo w placówce lub dywizjonie formacji. Dotychczas można było to robić jedynie w komendzie oddziału. Wprowadzone ma zostać również pozwolenie na prowadzenie kontaktu z kandydatami w trakcie rekrutacji za pośrednictwem poczty elektronicznej. Kandydaci będą mogli także uzyskać zaliczenie testu ze znajomości języka obcego na podstawie złożonych na pierwszym etapie kwalifikacji dokumentów i zaświadczeń (wymienione w załączniku do projektu).

MSWiA proponuje również doprecyzowanie zakresu wstępnej rozmowy kwalifikacyjnej, która prowadzona jest w ramach pierwszego etapu postępowania. Celem tej rozmowy jest sprawdzenie preferencji kandydatów, określonych w ogłoszeniu o rozpoczęciu naboru do służby, ich stopnia motywacji czy poziomu wiedzy o działaniach Straży Granicznej. Możliwe ma być także udział kandydata dopuszczonego do drugiego etapu kwalifikacji w teście sprawności fizycznej w jednostce, do której chciałby zostać przyjęty. W projekcie pojawił się również zapis dotyczący konieczności corocznego powoływania przez Komendanta Głównego Straży Granicznej zespołu, który będzie przeprowadzał test sprawności fizycznej w jednostce organizacyjnej formacji.

Resort spraw wewnętrznych i administracji proponuje w projekcie wprowadzenie instytucji obserwatora wyznaczanego przez komendanta głównego SG. Osoba ta zająć ma się monitorowaniem i bezpośrednim nadzorowaniem drugiego etapu postępowania kwalifikacyjnego. Kolejną zmianą będzie kodowanie wyników oraz sporządzanie zakodowanego wyciągu z listy wyników po drugiem etapie kwalifikacji, w celu ochrony danych osobowych.

Twórcy dokumentu zamierzają również wprowadzić dodatkowe kryterium oceny kandydatów, czyli posiadanie wykształcenia w wybranych szkołach, w programie których pojawiły się przedmioty dotyczące funkcjonowania Straży Granicznej lub Policji. Ma to wpłynąć na ocenę w trakcie drugiego etapu postępowania (kandydat otrzyma ocenę z rozmowy kwalifikacyjnej zwiększoną o dwa punkty).

Zakłada się, że osoby podejmujące edukację w wyżej wymienionych klasach, posiadają predyspozycje niezbędne w służbie w Straży Granicznej (np. gotowość podporządkowania się dyscyplinie służbowej) oraz szeroką wiedzę związaną z ochroną granicy państwowej czy ochroną porządku publicznego. Zakłada się również, że dokonywania przez młodzież wyboru takiego profilu nauczania związane jest z chęcią wstąpienia tych osób do służby w Straży Granicznej (...) koniecznym jest dokonanie stosownych zmian w obowiązujących przepisach prawa, które będą zmierzały do pozyskiwania kandydatów częściowo już ukształtowanych oraz znających podstawy funkcjonowania formacji, jaką jest Straż Graniczna (...)

Z oceny skutków regulacji dowiadujemy się, że kandydatów przystępujących do postępowań kwalifikacyjnych w roku 2014 było 10561, w roku 2015 - 5307, w roku 2016 - 7110, w roku 2017 - 4238, a w roku 2018 - 3477. Liczba ta więc, w ciągu zaledwie paru lat, znacząco spadła. Zapotrzebowanie jest duże, a kandydatów jest aż trzy razy mniej. 

Przypomnijmy, że zgodnie z decyzją Komenda Głównego formacji, w 2019 roku zatrudnionych może zostać do 626 funkcjonariuszy, którzy przyjęci zostaną do służby w trzech turach naboru. Na każdą osobę chętną na podjęcie służby w formacji czeka dwuetapowe postępowanie kwalifikacyjne. Pierwszy etap zakładał do tej pory wypełnienie formalności, związanych ze złożeniem dokumentów, zaświadczeń i ich weryfikacją. Druga część rekrutacji składała się ze wstępnej rozmowy kwalifikacyjnej, badań psychologicznych oraz badań psychofizjologicznych.

Przyjęcie do służby wiąże się ze skierowaniem na 3,5-miesięczne szkolenie podstawowe, a potem miesięczną praktykę w macierzystej jednostce. Na koniec nowy funkcjonariusz odbywa 3,5-miesięczne szkolenie podoficerskie. Kursant ma w tym czasie zapewnione wyżywienie, pobyt w jednym z ośrodków szkolenia oraz podstawowe wynagrodzenie.