Resort spraw wewnętrznych i administracji zdecydował się na nowelizację rozporządzenia z 2018 roku, dotyczącego postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Służbie Ochrony Państwa. Zmiany te niewątpliwie mają na celu nie tyle ułatwienie, co przyspieszenie - i to znaczące - możliwości ponownego przystąpienia do wspomnianego postępowania w dwóch przypadkach: uzyskania przez kandydata negatywnego wyniku z testu sprawności fizycznej albo z rozmowy kwalifikacyjnej, bądź też nie przystąpienia przez niego do postępowania kwalifikacyjnego w ustalonym terminie. W obu przypadkach czas ten skrócić ma się z sześciu do trzech miesięcy. 

Uzasadnienie zmian, które wprowadzić w postępowaniu kwalifikacyjnym do SOP chce MSWiA, jest raczej skromne. Resort podaje jedynie, że taką modyfikację przepisów "uzasadnia dotychczasowa praktyka w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie" do tej formacji, zajmującej się ochroną najważniejszych osób w państwie. A praktyka ta wskazywać ma "możliwość ponownego przystępowania przez kandydatów do postępowania kwalifikacyjnego w krótszym okresie – nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy zarówno w przypadku kandydatów wobec których odstąpiono od prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego z powodu uzyskania przez nich negatywnego wyniku z testu sprawności fizycznej albo z rozmowy kwalifikacyjnej, jak i kandydatów, którzy nie przystąpili do postępowania kwalifikacyjnego w ustalonym terminie". Co więcej, zmiana rozporządzeniu z 2018 roku ma uwzględniać wytyczne zawarte w rozporządzeniu w roku 2017 o Służbie Ochrony Państwa, które "wskazują na potrzebę zapewnienia sprawnego przebiegu postępowania kwalifikacyjnego oraz wyłonienia osób spełniających wymogi do pełnienia służby" w SOP.

Trochę więcej dowiadujemy się z Oceny Skutków Regulacji. Skrócenie okresu, po którym kandydat do służby w formacji, po uzyskaniu negatywnego wyniku z testu ze sprawności fizycznej albo z rozmowy kwalifikacyjnej, mógłby ponownie przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego, związane ma być - jak pisze MSWiA - z "koniecznością zapewnienia optymalnego stanu etatowego Służby Ochrony Państwa i warunkującego go efektywnego systemu naboru". Dotychczasowe doświadczenie służby w tym zakresie wskazują, że np. po uzupełnieniu swojej wiedzy albo podniesieniu sprawności fizycznej kandydat może ponownie przystąpić do kwalifikacji, "czego efektem może być przyspieszenie zwiększania liczebności Służby Ochrony Państwa". Osób, które uzyskały negatywny wynik z testu sprawności fizycznej między 1 lipca 2020 r. a 31 lipca 2021 r. było 153 - podaje resort. Nie udostępnia jednak danych dotyczących tych, którym nie powiodło się na rozmowie kwalifikacyjnej czy nie przystąpili do postępowania w ustalonym terminie.

A optymalny stan etatowy w Służbie Ochrony Państwa, zgodnie z planami władz, to 3 tysiące funkcjonariuszy odpowiadających za bezpieczeństwo najważniejszych osób i obiektów w Polsce po 2022 roku. Skompletowanie etatowe nie jest jednak dla formacji łatwym zadaniem, i od momentu powstania (zaledwie w 2018 roku, kiedy to zastąpiła Biuro Ochrony Rządu) boryka się ona ze sporym odsetkiem wakatów. W 2018 roku sięgał on 16 czy 17 proc., ale w 2020 roku już ponad 24 proc. Przy stanie etatowym 2808, stan zatrudnienia wynosił bowiem 2125 - zgodnie z danymi na 31 marca 2020 roku. "Na koncie" SOP były więc 683 wakaty. Jak sytuacja kadrowa formacji wygląda obecnie, niestety nie wiemy. Służby prasowe SOP nie udostępniają tych informacji, mimo że pytania w tej sprawie przesyłane są przez redakcję InfoSecurity24.pl co najmniej od połowy br. Zapewniają jednak w odpowiedzi, że "stan wakatów jest sukcesywnie zmniejszany". 

SOP podzielił się jednak informacjami, że w 2020 roku ze służby odeszło 70 funkcjonariuszy, a 6 z nich do innych formacji mundurowych. Natomiast do 1 października 2021 roku ze służby w SOP odeszło 53 funkcjonariuszy, spośród których 3 przeniosło się do innych formacji.

Jak widać, resort i formacja sięgają po zmiany, gdzie się da, by przyspieszyć proces przyjmowania kandydatów do służby i zrealizować założony plan, zakładający stan zatrudnienia wynoszący ok. 3 tys. funkcjonariuszy po 2022 roku. A może musi również poprawić te liczby, gdyż skontrolowała je Najwyższa Izba Kontroli, która zgodnie ze swoim tegorocznym harmonogramem prac miała przyjrzeć się naborowi i utrzymaniu zatrudnienia w formacjach podległych MSWiA oraz w cywilnych służbach specjalnych?

MR