Służba Celno-Skarbowa
Wielka modernizacja KAS
Krajowa Administracja Skarbowała zrobiła w ciągu dwóch ostatnich lat całkiem spore zakupy. Zainwestowano nie tylko z samochody czy uzbrojenie, ale również m.in. w komputery oraz urządzenia RTG. A to nie koniec inwestycji. Jak zapewniła podczas tegorocznej edycji lubelskich targów i konferencji „Granice” Anetta Janda, naczelnik wydziału Departamentu Zwalczania Przestępczości, Ministerstwa Finansów, podstawowym celem wyposażania SCS w wymieniony sprzęt jest rozszerzanie możliwości analitycznych, gdyż dają one dostęp do większej ilości użytecznych danych.
Jak poinformowała Anetta Janda, w latach 2017-2019 uruchomiono środki finansowe na służące do kontroli wyposażenie grup mobilnych. Na liście znalazły się komputery przenośne, wideoendoskopy, broń krótka, paralizatory z wyposażeniem, urządzenia do prowadzenia działań operacyjnych, plomby elektroniczne, urządzenia RTG (mobilne i stacjonarne do prześwietlania bagażu, mobilne do prześwietlania ciężarówek, stacjonarne do prześwietlania kontenerów).
Obecnie KAS posiada, jak deklarowała naczelnik, ponad tysiąc plomb elektronicznych, stanowiących urzędowe zamknięcie wielokrotnego użytku, wykorzystujące technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych. Grupy mobilne wykorzystują je głównie w przypadku przewozu paliw, gdyż - jak dodała Anetta Janda - formacja ma tu do czynienia z największym ryzykiem wystąpienia nieprawidłowości. System z którego korzysta KAS pozwala nie tylko na obserwację, gdzie znajduje się obecnie dana plomba, ale również na zarządzanie nimi - zakładano są często np. na granicy z Litwą, a zdejmowane na granicy z Niemcami, trzeba je więc rozdysponować na całą Polskę.
Krajowa Administracja Skarbowa w latach 2017-2019 zakupiła ponad 400 samochodów, w tym nieoznakowanych, nieoznakowanych z systemem do odczytu tablic rejestracyjnych OCR, oznakowanych typu biuro, oznakowanych typu combi, typu ZBVan - mobilny RTG i przystosowanych do przewozu psów służbowych. Jak tłumaczyła naczelnik, 19 stacjonarnych urządzeń OCR trafiło na zachodnią i południową granicę Polski. Kolejne trafią na granice północną i wschodnią.
KAS wyposażono również w system łączności cyfrowej ADAM z funkcją bezprzewodowej transmisji danych, dla działań operacyjno-rozpoznawczych. Składa się on obecnie z ponad 200 bram i 2 tysięcy radiotelefonów. KAS planuje jednak jego rozwój, gdyż zapewnia łączność dyspozytorską oraz ze stanowiskiem koordynującym działania. Jak podkreślała naczelnik, system ten posiada wiele funkcjonalności, które są dla SCS pewną nowością. Zapewniła również, że docelowo ma on pozwalać na prowadzenie transmisji na żywo z kilkuset kamer nasobnych - zapewniając nie tylko bezpieczeństwo funkcjonariuszy, ale również pełniąc funkcję kontrolną.
Anetta Janda przypomniała również, że PKN Orlen przekazał w tym roku formacji siedem laboratoriów mobilnych, które rozmieszczone zostały w UCS w Szczecinie, Gorzowie Wielkopolskim, Wrocławiu, Opolu, Katowicach, Krakowie i Rzeszowie. Korporacja zasponsorowała również zakup 10 radiowozów z napędem hybrydowym oraz pięciu radiowozów z napędem elektrycznym. Elektryki wykorzystywane są do realizacji kontroli w ramach systemu SENT w dziewięciu województwach (dolnośląskim, lubuskim, małopolskim, mazowieckim, opolskim, wielkopolskim, podlaskim, śląskim i zachodniopomorskim), a także do działań kontrolnych na lotniskach w Warszawie, Krakowie i Katowicach.
System SENT z geolokalizacją i kontrolą mobilną dostarcza dane ze zgłoszeń przewozu podczas kontroli drogowej. Pozwala również na odnotowywanie wyników kontroli w czasie jej trwania i dostarcza bieżących danych geolokalizacyjnych przemieszczającego się pojazdu, co pozwala oczywiście na jego śledzenie i kontrolę historii trasy. Jak podkreśla naczelnik, widoków map jest sporo. Na jednym z nich pojazd może zostać oznaczony na czerwono, co stanowi sygnał dla dyspozytora, że należy się nim zainteresować i go sprawdzić.
SENT daje również możliwość wyświetlenia w trakcie kontroli czy dany pojazd "odbił się" na bramkach, czy został zidentyfikowany na kamerach. Odczyty z kamer stanowią kolejna porcję danych, które KAS może poddać analizie. System wykorzystywany jest przede wszystkim do obserwacji transportu paliwa, ale również suszu tytoniowego czy wybranych leków.
Czytaj też: KAS skuteczniej „prześwietli granice”
Jak podkreślała w Lublinie Anetta Janda, podstawowym celem wyposażania SCS w wymieniony sprzęt jest rozszerzanie możliwości analitycznych, gdyż dają one dostęp do większej ilości użytecznych danych. Analizie podlegają bowiem dane z OCR, ANPRS, geolokalizacyjne z SENT, plomb elektronicznych oraz laboratoriów mobilnych. Co więcej, sprzęt ułatwia i usprawnia pracę funkcjonariuszy.
KAS patrzy w przyszłość
Krajowa Administracja Skarbowa inwestuje również w Centrum Koordynacji Działań. Celem projektu jest uruchomienie nowego modelu zarządzania kontrolą mobilną w Służbie Celno-Skarbowej.
Anetta Janda zaprezentowała jak wyglądać będzie pulpit dyspozytora, który będzie zarządzał grupami mobilnymi. Zgodnie z założeniami projektu, wprowadzone zostaną zmiany organizacyjne (nowe zadania, odpowiedzialności), zmiany w IT (wizualizacja zdarzeń kontrolnych oraz integracja z systemami operacyjnymi i systemem analizy ryzyka), zmiany techniczne (zapewnieni komunikacji ze służbą dyżurną) oraz zmiany organizacji pracy (wprowadzanie wyników kontroli w module kontroli dostępnym on-line). Projekt zakończyć ma się w 2020 roku.
Naczelnik wydziału Departamentu Zwalczania Przestępczości, Ministerstwo Finansów przedstawiła również priorytety programu dotyczącego ustanowienia wieloletniego programu "Modernizacja Krajowej Administracji Skarbowej w latach 2020-2022". Na liście celów programu znajdziemy zwiększenie skuteczności i efektywności wykonywania zadań przez pracowników KAS i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, na skutek zastosowanych motywujących narzędzi regulacji wynagrodzeń i uposażeń, obejmujących: wzrost przeciętnego wynagrodzenia/uposażenia zasadniczego, zmianę modelu dodatków kontrolerskich, finansowanie dodatków zwiększających zaangażowanie zawodowe pracowników i funkcjonariuszy (dodatków za służbę w porze nocnej, uposażeń za przedłużony czas służby, dodatków zadaniowych dla pracowników KAS oraz dodatków specjalnych dla funkcjonariuszy). Celem resortu jest również wzrost konkurencyjności zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych KAS. Ministerstwo w dokumentach umieściło również plan "zwiększenia skuteczności i efektywności poboru danin na rzecz państwa" (w szczególności podatków, należności niepodatkowych, ceł) oraz poprawę skuteczności zwalczania przestępstw i nadużyć podatkowych. Poprawić ma się również sprawności działania KAS dzięki "zapewnieniu właściwych standardów powierzchni biurowej dla każdego zatrudnionego/pełniącego służbę, z uwzględnieniem dostępu do sieci i urządzeń komputerowych, a także obniżeniu kosztów bieżącej działalności wskutek rezygnacji z najmu biur zlokalizowanych w dużych ośrodkach miejskich na rzecz zakupu nieruchomości przez Skarb Państwa".
Przedstawicielka resortu mówiła już konkretnie o zakupach pojazdów, urządzeń, sprzętu, uzbrojenia, środków przymusu bezpośredniego, oprogramowania komputerowego oraz innych elementów wyposażenia mających na celu wsparcie kontroli celno-skarbowej, a także szkoleń specjalistycznych w tym zakresie; inwestycjach budowlanych (przebudowa i rozbudowa budynków dla US i UCS oraz zakup nieruchomości), zakupach nieruchomości i budowie centrum przetwarzania danych IT; budowie sieci LAN w obiektach jednostek organizacyjnych KAS. Ogólnie, na realizację Programu w latach 2020–2022 resort przeznaczył 1,900 mld zł, (880,689 mln zł w 2020 r.; 546,137 mln zł w 2021 r.; 473,174 mln zł w 2022 r.).
Przykładowo, resort planuje wymianę około 1597 samochodów, zakupienie większej liczby psów służbowych (obecnie jest ich 151) i specjalnych samochodów do ich przewozu. W pierwszej kolejności, tj. w 2020 r. w IAS zostaną wymienione najstarsze samochody zakupione w latach 1993-2012, których stopień wyeksploatowania nie pozwala na dalsze ich użytkowanie albo wskazuje nieekonomiczność dalszego użytkowania (kosztowne remonty, wysokie stawki ubezpieczenia OC, częste obowiązkowe przeglądy).
Czytaj też: Więcej pieniędzy dla opiekunów psów służbowych
Jak czytamy w szczegółowym planie programu na rok 2020, planowany jest zakup broni krótkiej i długiej dla grupy zabezpieczeń działań w Ministerstwie Finansów i siedmiu IAS oraz pozostałych funkcjonariuszy, którzy nie posiadają broni - realizujących działania kontrolne, pełniących służbę w komórkach pionu zwalczania przestępczości ekonomicznej w Ministerstwie Finansów i urzędach celno-skarbowych.