"To odpowiedź na bieżąca sytuację" - mówił podczas posiedzenia sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych szef KPRM Michał Dworczyk, uzasadniając podczas pierwszego czytania przedłożony projekt zmian. Wątpliwości dotyczące projektu, podczas posiedzenia Komisji, wyrażali jednak posłowie opozycji. Wskazywali oni, że mieli zbyt mało czasu by zapoznać się z tak ważną zmianą. Pytali też, jakie zagrożenia "wewnątrz kraju" sprawiają, że ta nowelizacja jest dziś konieczna.

Jak tłumaczył Dworczyk, w tej chwili - w związku z sytaucją na polsko-białoruskiej granicy - "zamówienia" złożone do Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych przez Policję czy Straż Graniczną opiewają na kwotę około 200 mln złotych. Chodzi m.in o tarcze, hełmy i cały asortyment, na którego zakup wymagana jest koncesja. Jak mówił, Agencja na ten moment nie przewiduje możliwości przechowywania nowych rezerw, a te - zaraz po ich zakupie - mają trafiać od razu do formacji, które zgłosiły odpowiednie zapotrzebowanie.

Wnioskodawcy podkreślają, że celem wprowadzanych zmian ma być bardziej efektywne zabezpieczenie Polski, a także jej obywateli, na wypadek powstawania zagrożeń, w szczególności o charakterze hybrydowym, które mogą negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo publiczne oraz życie i zdrowie obywateli. Dodają też, że obowiązująca dziś ustawa o rezerwach strategicznych nie zawiera - ich zdaniem - "dostatecznego poziomu regulacji dających możliwości szybkiego i sprawnego reagowania w obszarze rezerw strategicznych o charakterze policyjnym lub wojskowym, wobec dynamicznego rozwoju sytuacji kryzysowych, których przykładem mogą być naruszenia granic Polski mające charakter zorganizowany". Jak czytamy w uzasadnieniu, w takim przypadku - jak ten dotyczący naruszenia polskich granic - może zaistnieć "konieczność wydania odpowiednim służbom zgromadzonych w tym celu rezerw strategicznych w ilościach dostosowanych do sytuacji kryzysowych".

Wobec dynamicznego rozwoju sytuacji kryzysowych, zarówno wewnątrz kraju, jak i poza jego granicami oraz w toku prac analitycznych nad projektem nowego Rządowego Programu Rezerw Strategicznych na lata 2022-2026 został sformułowany wniosek o konieczności włączenia do rezerw strategicznych asortymentu takiego jak broń, amunicja czy wyroby i technologie o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Determinowane jest to pilną potrzebą lepszego i sprawniejszego reagowania na zagrożenia, zwłaszcza te, które trudno przewidzieć w krótkiej, jak i długiej perspektywie czasu. Obowiązujące przepisy dotyczące działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu ww. produktami nie zawierają dostatecznego poziomu regulacji dających możliwość szybkiego i sprawnego tworzenia rezerw strategicznych w tym obszarze.
Fragment Oceny Skutków Regulacji projektu ustawy o zmianie ustawy o rezerwach strategicznych oraz niektórych innych ustaw

By Agencja Rezerw Materiałowych mogła dokonywać zakupów broni, amunicji oraz wyrobów lub technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym konieczne jest też wprowadzenie dodatkowych zapisów m.in. w przepisach o broni i amunicji, o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego a także o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Zmiany te - jak czytamy - mają na celu "wyłączenie przepisów w zakresie ograniczeń i obowiązków wynikających z tych ustaw w stosunku do czynności podejmowanych przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych w ramach realizacji zadań ustawowych". Ma to pozwolić na sprawne tworzenie i utrzymywanie nowego rodzaju rezerw strategicznych, a także ich sprawniejsze udostępnianie oraz "realizację przez Agencję zadań powierzonych w przypadku wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa państwa, jak również sytuacji wsparcia wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa, a także realizacji interesów narodowych Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego".

Nie wiadomo oczywiście, jak duże rezerwy zamierza zgromadzić rząd, a informacja ta może zostać objęta klauzulą niejawności. Niemniej jednak, RARS - jeśli przepisy zostaną przyjęte - wybierze się najprawdopodobniej na niemałe zakupy. Warto też dodać, że Agencja z mocy ustawy - co przypominał podczas posiedzenia Komisji Michał Dworczyk - może w szybszym i bardziej efektywnym niż policja czy wojsko trybie dokonywać zakupów. Mowa o możliwości pominięcia, w określonych przypadkach, ustawy prawo zamówień publicznych. Tworzenie nowych rezerw - jak zapewniali zarówno prezes RARS jak i szef KPRM - realizowne ma być w ramach budżetu Agencji.

Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych pozytywnie zaopiniowania w środę nowelizację ustawy o rezerwach strategicznych oraz niektórych innych ustaw. Teraz projekt trafi na posiedzenie plenarne.

AKTUALIZACJA - 9.01

Podczas bloku głosowań 8 stycznia posłowie przyjęli nowelizację ustawy o rezerwach strategicznych oraz niektórych innych ustaw. Za zmianami głosowało 234 posłów, 126 było przeciw, a 81 wstrzymało się od głosu.

Zarówno podczas obrad sejmowej komisji administracji i spraw wewnętrznych jak i podczas debaty sejmowej posłowie opozycji zwracali uwagę na "ekspresowe tempo" procedowania projektu. Wskazywali również na to, że projekt nie zawierał opinii oraz analiz.

W trakcie czwartkowej debaty Wiesław Szczepański (Lewica) zapowiedział, że jego klub - mając na względzie fakt, że ustawa jest potrzebna - nie zagłosuje przeciwko niej, ale wstrzyma się od głosu. Wstrzymanie się od głosu posłów z koła Polska 2050 zapowiedział także Tomasz Zimoch.

Jak podkreślał szef KPRM Michał Dworczyk projekt nowelizacji jest projektem ważnym, odpowiadającym na bieżące potrzeby powstałe na skutek ataku hybrydowego na wschodniej granicy. Dodał, że był procedowany zgodnie z obowiązującymi przepisami. "Od kilku miesięcy jesteśmy świadkiem hybrydowego ataku na wschodnią granicę RP. Państwo polskie poprzez Straż Graniczną, Policję, siły zbrojne oraz inne służby odpowiada i broni się przed tym atakiem, ale dla wszystkich ta sytuacja kryzysowa, która ma charakter de facto konfliktu hybrydowego przynosi też nowe wyzwania i każe nam dostosowywać przepisy i administrację do tej sytuacji" - mówił w trakcie pierwszego czytania Dworczyk. Dodał, że jednym z wyzwań jest szybkie uzupełnianie zapasów, które są wykorzystywane przez Straż Graniczną, Wojsko Polskie, Policję i inne służby zaangażowane w operację ochrony granicy.

Ustawa trafi teraz do Senatu.

DM/PAP