Z kierownictwem resortu sprawiedliwości, o sytuacji w Służbie Więziennej, rozmawialiśmy podczas 30. Konferencji Rady Europy Dyrektorów Służb Więziennych i Probacji w Krakowie. Szef resortu pytany o to, czy formacja, którą nadzoruje ministerstwo, wymaga zmian, stwierdził, że na pewno nie potrzebuje rewolucji. „To jest sfera budżetowa i bolączki wszędzie są podobne: to znaczy kwestia wynagrodzeń, szacunku do służby, który wiąże się też z tym, że jak płacimy lepiej, to mamy lepszą selekcję osób, które tam trafiają” – powiedział InfoSecurity24.pl Waldemar Żurek. 

Podczas niedawnej wizyty w Zakładzie Karnym Rzeszowie, zobaczyłem funkcjonariuszy i pracowników i to jak dbają o to miejsce. Pamiętam zakłady karne sprzed wielu lat, które jako młody sędzia czy aplikant odwiedzałem w ramach aspektów zawodowych, i było o wiele gorzej. Ja widzę ten przeskok także przez to, że weszliśmy do Unii Europejskiej. Nie ma wątpliwości co do tego. Natomiast musimy cały czas dbać o kadrę, bo dobra kadra to jest podstawa dobrego funkcjonowania formacji. Mamy środki, mamy nowoczesne zakłady karne z odpowiednimi oddziałami do leczenia także osób z różnymi zaburzeniami czy chorobami, więc to idzie w dobrym kierunku i na pewno nie wymaga rewolucji.
Waldemar Żurek, minister sprawiedliwości

Minister Żurek odniósł się też do trwającego w SW protestu oraz realizacji postulatów, jakie na jego ręce niedawno złożyli związkowcy. „Naprzeciw oczekiwaniom środowiska, wyszliśmy jeszcze przed protestem i to nie jest tak, że nikt tego nie dostrzegał” – powiedział szef MS. Jak dodał, w resorcie podejmowano wiele działań, by dotrzymać obietnic. „Mówimy o dodatku mieszkaniowym, który wynika z porozumienia podpisanego przez mojego poprzednika. Ja chcę oczywiście chronić to porozumienie i go wykonywać, ale mieliśmy też potężne, dwustumiliardowe wydatki na zbrojenia” – stwierdził Żurek. Podkreślił, że „polski budżet rozwija się najszybciej w Europie, mamy najwyższy wzrost PKB i to ewenement na skalę europejską, ale z drugiej strony musieliśmy ogromne pieniądze przeznaczyć na zbrojenia z uwagi na wojnę, która toczy się za naszą wschodnią granicą”.

Wydaje mi się, że związkowcy, z którymi się spotkałem, rozumieją to wszystko. Sami mi powiedzieli: ten protest był już wcześniej ustalony. Można powiedzieć, że nawet usłyszałem wyrazy wsparcia, za co dziękuję, bo te głosy były racjonalne. Oczywiście, zawsze w grupie związkowców znajdą się takie osoby, które będą radykalizować protest, ale wydaje mi się, że w Służbie Więziennej to jest akurat margines, że tam mamy partnera, z którym możemy rozmawiać o tym, jak powinna się zmieniać ta formacja.
Waldemar Żurek, minister sprawiedliwości

Żurek zapewnił, że „program mieszkaniowy będzie realizowany”. Jak mówił, z uwagi na konieczność wygospodarowania odpowiednich środków dla Służby Więziennej, „Ministerstwo Sprawiedliwości unieważniło niedawno potężny przetarg na dostarczanie poczty sądom i prokuraturze”. „Więc naprawdę robimy bardzo dużo, żeby w budżecie te środki znaleźć” – dodał. „Nie jestem zwolennikiem obiecywania gruszek na wierzbie. Jak podpiszemy odpowiedni akt prawny, a funkcjonariusze Służby Więziennej zobaczą środki na koncie, to wtedy przyjdzie pan do mnie, a ja powiem: dowieźliśmy” – powiedział w rozmowie z InfoSecurity24.pl minister sprawiedliwości.

Wiceminister sprawiedliwości Maria Ejchart zapewniła w rozmowie z InfoSecurity24.pl, że „obie ustawy (mieszkaniowa i modernizacyjna – przyp. red.) są »rozpędzone«”. „Rozważany jest pomysł, aby ustawa modernizacyjna dotycząca Służby Więziennej, była procedowana razem z ustawą przygotowaną dla służb MSWiA. W tej chwili – jeszcze przed posiedzeniem rządu – trwają prace nad tą kwestią. W najbliższych dniach zostanie podjęta decyzja, czy procedujemy wspólnie te ustawy, czy jednak nasza będzie prowadzona osobno” – powiedziała pytana o to, co dalej z modernizacją SW. Wiceminister zapewniła też, że zarówno ustawa wprowadzającą dodatek mieszkaniowy, jak i ustawa modernizacyjna „zostaną przyjęte w tym roku, a świadczenie mieszkaniowe zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 lipca, tak jak było to zapisane w porozumieniu”.

W rozmowie z redakcją wiceszefowa MS odniosła się też do kwestii zagrożeń, z jakimi może mierzyć się w najbliższych latach Służba Więzienna.

Jesteśmy na 30. Konferencji Rady Europy Dyrektorów Służb Więziennych i Probacji w Krakowie i rozmawiamy o tym, w jaki sposób jest wykonywana kara w różnych krajach. Bardzo dużo możemy zaproponować naszym partnerom europejskim. Kraje europejskie mierzą się w tej chwili z innymi problemami niż my. Największym problemem więzień w krajach europejskich jest przeludnienie, zróżnicowanie kulturowe, zróżnicowanie narodowościowe i problem dostosowania programów ochrony, posiłków, a nawet praktyk religijnych, do potrzeb tych osób. To się wiąże również z dużym wzrostem działania grup przestępczych wewnątrz więzień. My nie mamy na razie tego problemu. Mam tutaj na myśli szczególnie międzynarodowe grupy, które funkcjonują wewnątrz więzień. Niemniej jednak musimy być też na takie zdarzenia gotowi. Pamiętajmy, że za naszą wschodnią granicą toczy się wojna. To, co się dzieje na Ukrainie, wpływa na to, w jaki sposób myślimy o karze pozbawienia wolności. Od Ukraińców możemy uczyć się tego, jak przygotować system penitencjarny na zagrożenie. Natomiast jest też ten kontekst wzrostu przestępczości w krajach ościennych – przestępczości transgranicznej. To jest coś, co będzie naszym problemem w kolejnych latach.
Maria Ejchart, wiceminister sprawiedliwości