Funkcjonariusze pod większą ochroną. UE pracuje nad specjalną dyrektywą

Wszystko wskazuje na to, że już wkrótce zawód policjanta, strażnika granicznego oraz funkcjonariusza służby więziennej w Unii Europejskiej zostanie uznany za profesję wysokiego ryzyka oraz objęty większą ochroną prawną. Projekt odpowiedniej dyrektywy przygotowali europarlamentarzyści, a Parlament Europejski zajmie się nim najprawdopodobniej po wakacjach. Dokument zakłada m.in., że atak na funkcjonariuszy będzie uznany za przestępstwo o charakterze europejskim – europrzestępstwo. Wśród zapisów znalazły się również punkty dotyczące obniżenia wieku emerytalnego, rekompensaty finansowej oraz skróconego czasu pracy.
Autorzy projektu unijnej dyrektywy w sprawie ochrony pracy funkcjonariuszy policji, służby więziennej oraz funkcjonariuszy operacyjnych służb celnych lub straży granicznej w uzasadnieniu do dokumentu wprost wskazali, że „w obliczu zagrożeń, takich jak zorganizowana przestępczość, terroryzm i niestabilność granic”, należy zapewnić funkcjonariuszom odpowiednie gwarancje. „Powszechne uznanie ich pracy ułatwi skuteczniejszą i sprawiedliwą reakcję” – oceniono.
Wśród propozycji znalazły się zapisy, które – według autorów – powinny znacząco poprawić warunki pracy funkcjonariuszy służb mundurowych. Najistotniejszą zmianą ma być uznanie zawodów policjanta, funkcjonariusza straży granicznej, służby więziennej oraz operacyjnych służb celnych za zawody wysokiego ryzyka w UE. Dokument zakłada, że atak na funkcjonariuszy będzie uznany za przestępstwo o charakterze europejskim – europrzestępstwo.
W projekcie dyrektywy mowa jest m.in. rekompensacie finansowej za pracę w warunkach szczególnego ryzyka, a także obniżeniu wieku emerytalnego, które nie będzie mogło prowadzić do zmniejszenia wysokości emerytury. W dokumencie zapisano także skrócenie czasu pracy, które polegać ma na dostosowaniu wymiaru godzin do poziomu ryzyka, bez wpływu na wynagrodzenie.
Przedstawiciele zawodów wysokiego ryzyka, do których ma zastosowanie niniejsza dyrektywa, muszą mieć dostęp do opieki psychologicznej w zakresie profilaktyki i dbania o zdrowie psychiczne. Ponadto ich członkowie rodziny pozostający na ich utrzymaniu muszą mieć dostęp do programów wsparcia psychologicznego i społecznego w określonych sytuacjach wynikających z działalności zawodowej przedstawicieli zawodów wysokiego ryzyka.
fragment projektu dyrektywy B10-0096/2025 w sprawie ochrony pracy funkcjonariuszy policji, wojskowych, funkcjonariuszy służby więziennej oraz funkcjonariuszy operacyjnych służb celnych lub straży granicznej, ustanawiającego klasyfikację tych zawodów jako zawodów wysokiego ryzyka w UE.
Czytaj też
Wśród zapisów projektu dyrektywy znalazły się również punkty dotyczące opieki medycznej, obejmującej profilaktykę i leczenie urazów służbowych. W przypadku śmierci na służbie rodziny mundurowych otrzymają odszkodowanie. Z kolei w przypadku napaści związanej z pełnieniem obowiązków funkcjonariuszowi – w myśl projektu – przysługiwać będzie bezpłatna i natychmiastowa pomoc prawna przez cały czas trwania postępowania sądowego.
Projekt zakłada również regularne szkolenia z bezpieczeństwa, oparte na „najnowszych technologiach i dostosowane do realnych zagrożeń”. Dokument wskazuje też na obowiązek tworzenia planów zapobiegania ryzyku zawodowemu, uwzględniających zagrożenia fizyczne i psychiczne, bez dodatkowej biurokracji.
„Grzechem będzie nie wesprzeć tego projektu"
Projekt unijnej dyrektywy jest pokłosiem petycji, którą do europarlamentu złożyła hiszpańska Policja. W związku z tym, pod koniec maja, Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego odbyła misję rozpoznawczą w południowo-zachodniej Hiszpanii.
W rozmowie z InfoSecurity24.pl – odnosząc się do projektu dyrektywy – Rafał Jankowski podkreślił, że „chodzi o to, aby w Unii Europejskiej zawód policjanta, strażnika granicznego oraz funkcjonariusza służby więziennej był objęty większą ochroną prawną”. „Problem ten zgłosili Hiszpanie, którzy w ostatnim czasie zmagają się ze wzmożoną agresją wobec funkcjonariuszy. Jednak nie dotyczy to wyłącznie ich – w całej Europie rośnie liczba przypadków przemocy głównie wobec policjantów i funkcjonariuszy innych służb mundurowych. Wiem, że jest to problem na przykład w Niemczech i Francji, gdzie obserwuje się gwałtowny wzrost liczby ataków na funkcjonariuszy. W Polsce też przecież mamy z tym problem. Dlatego tak ważne jest uznanie problemu za europrzestępstwo” – zaznaczył przewodniczący NSZZP.
Jak mówi Jankowski jeżeli „wszystko pójdzie zgodnie z planem, dokument ten będzie procedowany po wakacjach”. „Mam nadzieję, że zostanie szybko przyjęty. Dzięki temu funkcjonariusze służb mundurowych zostaną objęci szczególną ochroną prawną” - podkreślił.
Czytaj też
W projekcie uwzględniono także inne istotne kwestie, m.in. uprawnienia emerytalne oraz gwarantowany dostęp do opieki zdrowotnej. W naszym przypadku punkt dotyczący obniżenia wieku emerytalnego stanowi przede wszystkim gwarancję "niepodwyższalności" obowiązującego uprawnienia. A warto przypomnieć, że takie zakusy cały czas funkcjonują w przestrzeni publicznej. W wielu krajach Unii nie istnieją jeszcze podobne rozwiązania, dlatego tam nowe przepisy będą dotyczyły m.in. możliwości wcześniejszego odejścia na emeryturę. W Polsce nowe regulacje mają zagwarantować, że żaden przyszły rząd nie będzie mógł podnieść wieku emerytalnego funkcjonariuszy.
przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów Rafał Jankowski.
Szef NSZZP w rozmowie z InfoSecurity24.pl zaznaczył także, że ma nadzieję, że wszystkie służby w państwach członkowskich Unii Europejskiej włączą się w poparcie tego projektu”. „Byłoby grzechem go nie wesprzeć” - powiedział.
„Cieszę się również, że europarlamentarzyści wreszcie dostrzegli skalę problemu agresji wobec funkcjonariuszy w Europie. Chodzi przecież o zwiększenie bezpieczeństwa wewnętrznego w naszych krajach” – dodał Rafał Jankowski.
WIDEO: Nadinsp. Boroń o nowej mieszkaniówce: musimy wyrównać szanse, które dziś mają żołnierze