Celem noweli jest dodanie regulacji dotyczących zezwoleń na wykonywanie zarobkowych operacji specjalistycznych wysokiego ryzyka również statkami powietrznymi pozostającymi pod nadzorem krajowym, a także zezwoleń na wykonywanie zarobkowych operacji polegających na wykonywaniu lotów przeciwpożarowych i gaśniczych.

Przed wejściem w życie ustawy Prawo lotnicze z grudnia 2018 r. firmy, które świadczyły usługi lotów specjalistycznych wysokiego ryzyka, posługiwały się certyfikatem usług lotniczych (AWC – Aerial Works Certificate) i nie podlegały nadzorowi Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA). Ponieważ ustawa z 2018 r. zlikwidowała certyfikaty AWC, po ich wygaśnięciu - co nastąpiło w tym kwartale - niezbędne było umożliwienie dalszego korzystania z tych typów samolotów i śmigłowców w zakresie lotów przeciwpożarowych.

Zgodnie z nowelą, wskazane samoloty i śmigłowce, które nie mają certyfikatu EASA, będą pozostawać pod nadzorem krajowym, czyli prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC).

Jak mówił podczas prac nad nowelą wiceminister infrastruktury Marcin Horała, chodzi o kilkadziesiąt starszych jednostek, którym ULC będzie mógł wydać certyfikaty, aby dalej mogły świadczyć usługi lotów.

Zarobkowe operacje specjalistyczne wysokiego ryzyka oznaczają wszelkie zarobkowe operacje specjalistyczne przy użyciu statków powietrznych prowadzone m.in. nad obszarem, gdzie w sytuacji awaryjnej istnieje prawdopodobieństwo narażenia na niebezpieczeństwo osób trzecich na ziemi. Do takich operacji zaliczają się m.in.: lot śmigłowca z ładunkiem zewnętrznym; patrolowanie ze śmigłowca; lot z "podwieszonym człowiekiem"; loty agro; reklama powietrzna; przepędzanie stad zwierząt; loty na ratowanie zwierząt; zrzut szczepionek dla zwierząt z powietrza.

Uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek Senat poparł jednogłośnie. Za nowelą opowiedziało się 98 senatorów. Za przyjęciem nowelizacji Prawa lotniczego bez poprawek opowiedziała się wcześniej senacka Komisja Infrastruktury. Wejdzie ona w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 

Przypomnijmy, że w przypadku np. gaszenia lasów odpowiednie umowy posiadają Lasy Państwowe i do nich należy organizacja zabezpieczenia ppoż z powietrza lasów. Umowy przez nie zawierane kosztują państwo kilkadziesiąt milionów złotych rocznie. Ich przedmiotem są dokładnie usługi lotniczne polegające na przeciwpożarowym patrolowaniu lasów, gaszeniu pożarów w lesie i jego bezpośrednim sąsiedztwie oraz wykonywaniu zabiegów agrolotniczych w lasach. Sama Państwowa Straż Pożarna podpisała porozumienie np. z polską policja, na mocy którego w wypadku potrzeby korzysta z jej śmigłowców. Formacja zakupiła w tym celu zeszłym roku pierwsze zbiorniki podwieszane go gaszenia z powietrza, czyli tzw. Bambi Bucket. Podczepione mogą one zostać pod maszyny Black Hawk lub Sokoły. 

PAP/IS24