Do tego niecodziennego zdarzenia doszło na Martwej Wiśle w Gdańsku na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej. Podczas transportu na miejsce wodowania znajdujący się na pokładzie pontonu Carrier 8 kadłub fińskiego patrolowca zsunął się w sposób niekontrolowany do wody. Sam patrolowiec utrzymał się na powierzchni, natomiast częściowo zatonął ponton należący do szwedzkiej firmy Marine Group.

Na szczęście wypadek ten nie spowodował ofiar wśród ludzi, nie ma również informacji o zanieczyszczeniu środowiska. Zdarzenie to jednak spowoduje na pewno opóźnienia w harmonogramie budowy fińskiej jednostki. Następnego dnia po wodowaniu miała ona opuścić Gdańsk i zostać przeholowana przez dwa estońskie holowniki Atlas i Mars do Finlandii, gdzie ma zostać ukończona. Tymczasem musi ona pozostać w Polsce, aby przejść przegląd techniczny w doku, do którego trafił 13 lutego br. Ma on określić ewentualne uszkodzenia powstałe podczas niefortunnego wodowania. 

Za budowę tej jednostki - pod numerem stoczniowym NB-1406 - odpowiada polskie przedsiębiorstwo Baltic Operator Sp. z o.o. wchodzące w skład Grupy Przemysłowej Baltic. Firma ta zajmuje się produkcją konstrukcji stalowych dla branży stoczniowej, energetyki wiatrowej oraz offshore. Wykorzystuje do tego celu infrastrukturę znajdującą się na wyspie Ostrów, a należącą do Stoczni Gdańskiej Sp. z o.o., która nie prowadzi obecnie działalności produkcyjnej. Budowa patrolowca rozpoczęła się 12 grudnia 2023 r., zaś jego stępka została położona 12 marca 2024 r.  

Zgodnie z podpisanym w grudniu 2022 r. kontraktem, Baltic Operator odpowiada za budowę częściowo wyposażonych kadłubów dwóch patrolowców, które zostaną ukończone i wyposażone w Finlandii. Polskie przedsiębiorstwo występuje tu w roli podwykonawcy fińskiej stoczni Meyer Turku Oy z Turku, która jest podmiotem odpowiedzialnym za realizację umowy z Rajavartiolaitos. Oprócz Baltic Operator w projekt zaangażowana jest także fińska stocznia Uudenkaupungin Työvene Oy z Uusikaupunki, która odpowiadać będzie za powstanie nadbudówek oraz wyposażenie obu jednostek.

Budowa dwóch nowych pełnomorskich jednostek patrolowych (Offshore Patrol Vessels - OPV) dla fińskiej Straży Granicznej jest realizowana w ramach program Vartiolaiva 2025 (Strażnik 2025), który rozpoczął się w 2020 r. Jego celem jest zastąpienie obecnie eksploatowanych przez Rajavartiolaitos patrolowców. W pierwszej kolejności chodzi o jednostki Tursas i Uisko, które weszły do eksploatacji w latach 1986-87 i niedługo zakończą służbę, a w dalszej perspektywie również większego i nowocześniejszego patrolowca Turva, na którym banderę podniesiono 9 maja 2014 r.

Fińska Straż Graniczna oceniła, że modernizacja starzejącej się floty patrolowców już nie wystarczy i muszą zostać one zastąpione przed dwie jednostki wielofunkcyjne, konstrukcyjne oparte na patrolowcu Turva. Dzięki nowym OPV zdolności Rajavartiolaitos będą mogły zostać podniesione do poziomu wynikającego z zadań stojących przed tą formacją jak i środowiska operacyjnego w którym przyszło jej działać.

Ze względu na wzrost ryzyka wystąpienia sytuacji kryzysowych, fińska Straż Graniczna musi być obecnie lepiej przygotowana do monitorowania granic i zabezpieczenie integralności terytorialnej Finlandii, jak również zdolna do reagowania w przypadku wystąpienia katastrof morskimi u jej wybrzeży, na które składa się 4600 km nieregularnej linii brzegowej usianej tysiącami wysp i wysepek.

Program Vartiolaiva 2025 wszedł w fazę realizacji wiosną 2021 r., kiedy to fińska Straż Graniczna zorganizowała przetarg, który wygrała firma Meyer Turku Oy. W czerwcu 2022 r. podpisała ona kontrakt na dostawę dwóch wielozadaniowych patrolowców typu Turva o wartości 448 milionów euro, które powchodzą częściowo z unijnego Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej. Fińska stocznia, należąca do niemieckiej grupy kapitałowej Meyer Werft jest podmiotem odpowiadającym za opracowanie projektu tych jednostek oraz przebieg ich budowy na wszystkich jej etapach. Według pierwotnych założeń nowe jednostki Rajavartiolaitos mają zostać przekazane do końca 2025 i 2026 r. 

Najnowsze patrolowce fińskiej Straży Granicznej będą miały około 4000 ton wyporności i kadłub o wymiarach 98x17,6x5,1 m. Zostaną wyposażone w silniki o mocy 12 MW, pozwalające na osiąga prędkości 18 w. Zostały one zaprojektowane jako niskoemisyjne i energooszczędne oraz mogą posiadać załogę składającą się jedynie z 30 funkcjonariuszy. Będą to jednostki uniwersalne, które poza zadaniami typowymi dla straży przybrzeżnej (ochrona granic morskich, zwalczanie przemytu i kontrola jednostek pływających), będą przystosowane do pełnienia zadań ratowniczych (w tym działań SAR), a także likwidowania skutków rozlewów, w ramach ochrony środowiska wodnego i bezpieczeństwa przeciwpożarowego.