„Analizujemy praktykę tych dwóch krajów (Polski i Finlandii – przyp. red.) i rozważamy (…) możliwość wprowadzenia pewnych ograniczeń w przyjmowaniu wniosków o azyl” – powiedział Władysław Kondratowicz w wywiadzie dla litewskiej telewizji publicznej LRT.

Zauważył, że sytuacja w ostatnich latach dynamicznie się zmienia. „Środki, które były stosowane przed kilkoma laty, w ubiegłym roku, dzisiaj nie są już wystarczające” – podkreślił minister. „Należy też przygotować ramy prawne, by być gotowym na ewentualne zagrożenia” – dodał szef litewskiego MSW.

W tym roku Litwa zapobiegła 229 próbom nielegalnego przekroczenia granicy, w zeszłym roku takich prób było 1002. Od początku kryzysu migracyjnego na granicy Białorusi w 2021 roku litewscy funkcjonariusze uniemożliwili nielegalny wjazd do kraju ponad 23 tys. cudzoziemców.

Od 27 marca na polskiej granicy państwowej z Białorusią obowiązuje rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia prawa do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. Ograniczenie prawa do azylu będzie obowiązywać przez 60 dni.

Rozporządzenie zostało wydane na podstawie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP. Zgodnie z jej zapisem wprowadzenie go powinno uwzględniać „potrzebę zapobieżenia destabilizacji sytuacji wewnętrznej” w kraju i mieć na celu „możliwie jak najmniejsze ograniczenie praw cudzoziemców zamierzających ubiegać się o udzielenie ochrony międzynarodowej”.

Przeciwne ograniczeniu prawa do azylu są organizacje społeczne zaangażowane w pomoc uchodźcom. W ich ocenie nowe przepisy są niezgodne z konstytucją i zobowiązaniami międzynarodowymi Polski.

Z kolei nowe prawo azylowe wprowadzone w Finlandii po kryzysie migracyjnym na granicy polsko-białoruskiej w 2021 roku przewiduje, że na przejściach granicznych Finlandii z Rosją wnioski o azyl mogą nie być przyjmowane, i to bez prawa do odwołania. Migrant może zostać wydalony z kraju lub odesłany z powrotem. Specjalnymi procedurami objęte są m.in. grupy z dziećmi, chorzy, osobami z niepełnosprawnością, a także osoby prześladowane w Rosji, głównie z przyczyn politycznych.