Straż Graniczna
Straż Graniczna z dodatkiem za służbę w nocy?
Zarząd Główny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej wnioskuje o wprowadzenie dodatku za służbę pełnioną w porze nocnej w wysokości 20 proc. godzinowej stawki uposażenia zasadniczego. Dodatek ma zrekompensować funkcjonariuszom „negatywne skutki” takiej służby.
Jak podkreślają związkowcy reprezentujący funkcjonariuszy Straży Granicznej, służba pełniona w zmianowym rozkładzie czasu służby, połączonym z koniecznością pełnienia służby w porze nocnej "jest dla funkcjonariuszy bardzo uciążliwa i skutkuje desynchronizacją wewnętrznych rytmów biologicznych". Dlatego też, postanowili wystąpić do ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego o zmianę obowiązującego rozporządzenia. Sugerują, by dodatek za służbę pełnioną w nocy wynosił 20 proc. stawki godzinowej uposażenia zasadniczego. Funkcjonariusze proponują, by godzinową stawkę uposażenia zasadniczego obliczać dzieląc miesięczną stawkę uposażenia zasadniczego funkcjonariusza przez liczbę godzin służby w danym miesiącu.
Negatywny wpływ pracy (służby) w porze nocnej stanowi przedmiot wielu badań i został szeroko opisany w literaturze przedmiotu. Służba w systemie zmianowym jest problemem złożonym gdyż na skutki socjologiczne i biologiczne nakładają się również negatywne skutki zdrowotne, tym bardziej że służba pełniona jest nierzadko w warunkach stresogennych.
Funkcjonariusze piszą, że służba nocna wpływa niekorzystnie na stan zdrowia, "wywołując duże obciążenie dla ich organizmów, co z kolei prowadzić może do zaburzeń neuropsychiatrycznych, schorzeń układu krążenia, czy też schorzeń układu pokarmowego". Co więcej, "służba pełniona w nocy może przyczyniać się do znacznego utrudnienia kontaktów rodzinnych i z najbliższymi". W dokumencie przesłanym ministrowi Kamińskiemu, do którego dotarł InfoSecurity24.pl, związkowcy uzasadniają wniosek także "bezpieczeństwem pełnienia służby". Chodzi dokładnie o obniżone "natężenie procesów fizjologicznych" oraz niższą "sprawność umysłową człowieka". Przekładać się to ma na zwiększony wysiłek zarówno psychiczny, jak i fizyczny od pełniącego służbę funkcjonariusza. Związek między dolegliwościami o których piszą związkowcy, a służbą w nocy ma być potwierdzany przez "komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych w wydawanych przez nie orzeczeniach".
Funkcjonariusze we wniosku powołują się m.in. na skutki pracy w nocy w systemie zdrowotnym, które przedstawione zostały między innymi przez dr n. med. Krystynę Zużewicz z Wydziału Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Publikacja została załączona do pisma.
Wymieniane w piśmie do ministra "szczególnie niebezpieczeństwa" wiążące się ze służbą w systemie zmianowym, jak podkreślają związkowcy w piśmie do MSWiA, implikują specjalną potrzebę ochrony funkcjonariuszy pełniących służbę w porze nocnej. Obowiązujące rozwiązania zapewniają funkcjonariuszom czas na nieprzerwany wypoczynek po zakończeniu takiej służby. Jednak sen w czasie dnia "nie jest równoznaczny z normalnym wypoczynkiem i snem nocnym, a w konsekwencji nie umożliwia funkcjonariuszowi pełnej regeneracji organizmu" - piszą funkcjonariusze. Udzielony strażnikom czas wolny nie stanowi więc, w opinii związkowców, pełnej realizacji prawa do wypoczynku.
NSZZ FSG podkreśla, że wprowadzenie proponowanych zmian, czyli dodatku, wpłynie pozytywnie na morale funkcjonariuszy, a także uatrakcyjni warunki pełnienia służby, co może przełożyć się na liczbę kandydatów do jej pełnienia w Straży Granicznej. Zgodnie z opinią związkowców, realizacji ich postulatów wymaga "jedynie" zmiany rozporządzenia. Wyrazili również otwarcie na wysunięte przez resort propozycje zmian, "jeżeli w sposób skuteczny i prawidłowy umożliwią one funkcjonariuszom Straży Granicznej pełnienie służby w satysfakcjonujących warunkach, które wpłyną na jakość pełnienia służby".
Do dodatku za służbę w porze nocnej, a szerzej dodatku uzasadnionego szczególnymi warunkami pełnienia służby, prawo mają funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej. Zgodnie z przepisami, jego wysokość w przypadku SCS ustala się za każdą godzinę służby w porze nocnej, w kwocie 20 proc. godzinowej stawki uposażenia zasadniczego, stanowiącej iloraz miesięcznego uposażenia zasadniczego funkcjonariusza i liczby godzin służby w danym miesiącu, jednak nie niższej niż w kwocie 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
MR