Jedną z istotniejszych – obok dodatków motywacyjnych – kwestii, na której rozwiązanie czekali mundurowi, jest uregulowanie wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy. Ustawa wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego i wprowadza przelicznik 1/21 miesięcznego uposażenia za jeden dzień urlopu, a nie 1/30 - tak jak było to dotychczas. Ustawa rozszerza też ochronę prawną funkcjonariuszy. Teraz będzie im przysługiwać zwrot kosztów poniesionych np. na prawnika, jeżeli postępowanie karne prowadzone w związku z wykonywaniem przez nich czynności służbowych zakończy się wyrokiem uniewinniającym lub zostanie umorzone. Trwają już prace nad projektami odpowiednich rozporządzeń regulujących tę kwestię.

Przygotowana w MSWiA ustawa ujednoliciła też przepisy dotyczące wyżywienia formacji mundurowych. Szczegółowo określono warunki otrzymywania tzw. wyżywienia w naturze oraz wprowadzono możliwość przyznawania świadczenia pieniężnego w zamian za nie. Nowe regulacje dotyczą też strażaków, znacząco obniżą się bowiem koszty dopuszczenia do akcji ratowniczych używanych strażackich samochodów sprowadzanych z zagranicy. Pojazdy te nie będą poddane już obowiązkowi uzyskania świadectwa dopuszczenia, lecz opinii technicznej jako mniej sformalizowanej procedurze potwierdzenia spełnienia przez pojazd wymagań dla pojazdów używanych do celów specjalnych, a konkretnie do celów ochrony przeciwpożarowej. Ustawa wprowadza również nowe zasady prowadzenia postępowań dyscyplinarnych w Policji, Straży Granicznej i Służby Ochrony Państwa. Znikną także niekorzystne dla byłych policjantów i strażaków przepisy dotyczące zaliczania do okresu zatrudnienia czasu jaki spędzili oni w służbie. Byłym policjantom i strażakom po odejściu ze służby, przy zawieraniu umowy o nową pracę, do okresu zatrudnienia nie był zaliczany okres służby – jeżeli podjęli pracę po upływie roku od zwolnienia z niej. Nowe przepisy eliminują z ustaw kryterium roku, tak więc okres służby liczył się będzie do stażu pracy podjętej po odejściu z formacji, bez względu na moment jej podjęcia. Analogicznie do innych formacji mundurowych w PSP nowe przepisy wprowadzają dodatek funkcyjny, a co za tym idzie, funkcjonariusz PSP pobierający dodatek funkcyjny nie będzie mógł korzystał już z możliwości wypłaty ekwiwalentu za nadgodziny.  

Dodatek motywacyjny nie dla wszystkich

Flagowym elementem ustawy - co nie ulega wątpliwości - jest dodatek motywacyjny, który zdaniem MSWiA ma zatrzymać w służbie najbardziej doświadczonych funkcjonariuszy, przez co wpłynąć na zmniejszenie liczby wakatów. Mundurowi, którzy osiągnęli wysługę lat 25 i 28,5 roku służby, jeśli zdecydują się nie odchodzić na emeryturę, co miesiąc otrzymają dodatek w wysokości 1500 złotych (25 lat) oraz 2500 złotych (28,5 roku). Dodatek nie będzie wliczał się do podstawy emerytalnej, a co za tym idzie okres jego pobierania nie powiększy świadczenia pobieranego po odejściu z formacji. Jak zapewniali przedstawiciele MSWiA dodatek ma się samofinansować, a środki pochodzić będą z Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA. 

Nowym świadczeniem objęci będą funkcjonariusze Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa oraz Służby Więziennej. Dodatków – jak na razie – nie otrzymają m.in. funkcjonariusze SCS, którzy od początku pojawienia się projektu ustawy walczyli o to, by także ich formacja była beneficjentem wprowadzanych zmian. Jak zapewniał wiceszef MSWiA Maciej Wąsik, jeśli tylko eksperyment – którym jego zdaniem są te rozwiązania – się sprawdzi, katalog formacji będzie rozszerzony nie tylko o SCS, ale też o wojsko i służby specjalne.   

Choć wiele rozwiązań jakie wprowadza ustawa było od lat oczekiwanych przez mundurowe środowisko, nie wszystko udało się załatwić "za jednym zamachem". W rozmowach z funkcjonariuszami wciąż padają pytania o to, co dalej z art. 15a, którego kwestia już dawno miała zostać uregulowana. Wielu uważa też, że choć sama idea dodatku motywacyjnego jest krokiem we właściwą stronę, powinien on dotyczyć także tych funkcjonariuszy z 15-letnim stażem i wzrastać stopniowo aż do 28,5 roku służby. Czy te i inne podnoszone przez funkcjonariuszy kwestie uda się rozwiązać w najbliższym czasie? Wiele zależeć będzie zapewne od tego, jak wyglądać będzie sytuacja gospodarcza, a już dziś wyraźnie widać, że skutki kryzysu gospodarczego spowodowanego pandemią koronawirusa dotkną także polskie służby mundurowe, rząd szuka oszczędności wszędzie tam, gdzie to tylko możliwe. Jedno jest jednak pewne, tego co zostało zagwarantowane w opublikowanych przepisach, nikt już mundurowym raczej nie zabierze.