Chodzi o rozporządzenie ws. warunków organizowania oraz wymagań, jakie powinny spełniać miejsca doraźnego schronienia oraz rozporządzenie ws. sposobu przygotowania obiektu zbiorowej ochrony do użycia, szczegółowych warunków eksploatacji budowli ochronnych, zapewnienia porządku w ich obrębie oraz ich niezbędnego wyposażenia. Oba dokumenty zostały w poniedziałek opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Pierwsze z rozporządzeń określa warunki, m.in. wymagania, jakie powinny spełniać miejsca doraźnego schronienia, tzw. MDS-y. Przepisy zawarte w dokumencie dotyczą m.in. obowiązków na etapie inwestycji, ale także właścicieli lub zarządców, czy organów ochrony ludności. W rozporządzeniu określono, że pierwszym elementem warunku organizowania MDS-u, jest wytypowanie obiektu budowlanego do zorganizowania w nim miejsca doraźnego schronienia. Obowiązek ten spoczywa na organie ochrony ludności.

Zgodnie z dokumentem miejsce doraźnego schronienia może być zorganizowane w obiekcie budowlanym, który spełnia wymagania określone w innych przepisach. Jak napisano w art. 94 ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, „kondygnacje podziemne w budynkach użyteczności publicznej lub budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oraz garaże podziemne, jeżeli nie przewidziano w nich budowli ochronnej, projektuje się i wykonuje w sposób umożliwiający zorganizowanie w nich miejsc doraźnego schronienia”.

„Oznacza to, że wszystkie budowle wymienione w tym przepisie – nawet jeżeli nie zorganizowano w nich konkretnego MDS – muszą spełniać wymogi umożliwiające organizację MDS, w razie konieczności. Obowiązek ustawowy zapewnienia wymogów wskazanych w rozporządzeniu spoczywa na projektancie budynku i inwestorze” - wskazywano w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia.

Jak przypomniał w rozmowie z Polską Agencją Prasową Wiesław Leśniakiewicz, na publikację rozporządzenia czekali m.in. deweloperzy. „Obiekty, na budowę których zgody będą uzyskiwane po 1 stycznia 2026 roku, a które mają zaprojektowaną jakąkolwiek podziemną infrastrukturę będą musiały spełniać wymagania miejsc doraźnego schronienia” – podkreślił wiceszef MSWiA.

W drugim z opublikowanych rozporządzeń znalazły się informacje na temat sposobu przygotowania obiektów zbiorowej ochrony do użycia, jak np. sprawdzenie stanu budowli, usunięcie zbędnego wyposażenia i elementów mogących powodować zagrożenie oraz przygotowanie miejsc dla osób przebywających w budowli ochronnej.

Dokument określa również szczegółowe czynności, jakie będą wykonywać właściciele i zarządcy miejsc doraźnego schronienia przygotowujące je do użycia na podstawie nakazu przystosowania pomieszczeń do pełnienia funkcji obiektu zbiorowej ochrony.

Zapisano w nim, że organy ochrony ludności przygotowują budowle ochronne do użycia przez wykonanie szeregu czynności, w tym wizualną ocenę stanu technicznego konstrukcji, sprawdzenie dokumentacji z ostatniego przeglądu oraz jej elementów i wyposażenia, a także usunięcie stwierdzonych usterek oraz dokonanie koniecznych napraw.

Muszą również sprawdzić prawidłowe działanie instalacji i urządzeń technicznych, które będą wykorzystywane podczas użycia, sprawdzić i uzupełnić brakujące oznakowanie za pomocą międzynarodowego znaku rozpoznawczego obrony cywilnej oraz napisu: „SCHRON” albo „UKRYCIE”, usunąć materiały palne, przygotować miejsca do odpoczynku i spania oraz sprawdzić warunki ewakuacji.

Powinny także zapewnić niezbędne określone w rozporządzeniu wyposażenie. Zgodnie z dokumentem, niezbędne wyposażenie budowli ochronnej stanowią: wyposażenie miejsca do odpoczynku w liczbie odpowiadającej, co najmniej połowie liczby osób, dla której została przewidziana budowla ochronna, każde składające się z łóżka i koca lub śpiwora i maty izolującej; apteczki pierwszej pomocy - jedna na każde 20 osób; radioodbiorniki, radiostacje, telefony stacjonarne i komórkowe oraz megafony lub inny sprzęt służący do przekazywania informacji wewnątrz budowli ochronnej; latarki wraz z zapasowymi bateriami - jedna na każde 5 osób; środki do dezynfekcji i higieny; gaśnice; zapas wody - co najmniej 3 litry na osobę dziennie oraz żywności w postaci konserwy oraz gotowych posiłków o długim okresie przydatności do spożycia; dokumenty z planem ewakuacji oraz inne instrukcje; sprzęt służący zapewnieniu możliwości schronienia się w budowli ochronnej osobom z niepełnosprawnościami.

Zdaniem wiceszefa MSWiA, opublikowanie rozporządzeń to kolejny krok „z punktu widzenia przyjmowania prawa związanego z ochroną ludności i przygotowania miejsc do ochrony mieszkańców na wypadek wystąpienia sytuacji nadzwyczajnych”.

Oba rozporządzenia wchodzą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.