W okresie jesienno-zimowym wzrasta zagrożenie związane z zatruciem tlenkiem węgla w Polsce. Związane jest to z rozpoczęciem ogrzewania domów oraz mieszkań. Tylko w czasie ostatniego sezonu grzewczego, straż pożarna, w związku z pojawieniem się czadu, interweniowała ponad cztery tysiące razy (w tym roku już 343 razy). Tlenkiem węgla zatruło się 2,6 tysiąca osób (w tym roku już 149), a 71 osób zmarło (w tym sezonie – 3 osoby). Jak podkreślają specjaliści, czad to niebezpieczny zabójca, potrafi przyjść niezauważalny i być bardzo groźny dla nieświadomych ludzi. Co więcej, z badań opinii społecznej wynika, że co czwarty Polak uważa, że czad można rozpoznać po zapachu lub po dymie. Jedna czwarta Polaków twierdzi, że aby uchronić się przed pożarem wystarczy być uważnym. Tylko 6 proc. wie, że trzeba mieć sprawne instalacje elektryczne, grzewcze i gazowe.

Przed czadem trzeba bronić się świadomością, edukacją i wiedzą. Dlatego zaleciłem strażakom prowadzenie w całej Polsce, wzorem lat ubiegłych, działań edukacyjno-profilaktycznych, skierowanych zwłaszcza do osób starszych.

Głównym powodem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych. Czad, czyli tlenek węgla, powstaje podczas procesu niecałkowitego spalania materiałów palnych. Ma silne właściwości toksyczne. Jest bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku. Jest lżejszy od powietrza dlatego też gromadzi się głównie pod sufitem. Objawy towarzyszące zatruciu czadem to m.in. bóle i zawroty głowy, duszność, senność, osłabienie oraz przyspieszona czynność serca.

Zaznaczmy, że obecność czadu w pomieszczeniu pozwala wykryć specjalny czujnik. Urządzenia tego rodzaju obecnie nie są już drogie, a prawidłowo zainstalowane mogą w ostatecznym rozrachunku uratować życie. W przypadku wykrycia czadu emitują one głośny sygnał dźwiękowy, który ostrzeże przed niebezpieczeństwem. Wskazuje się, że o prawidłową instalację czujek powinny zadbać szczególnie te osoby, które mają w swoich domach i mieszkaniach piece grzewcze, piecyki gazowe w łazienkach, a także kuchenki gazowe.

Również straż pożarna prowadzi akcję profilaktyczną, w ramach której bezpłatnie przekazuje czujki przede wszystkim osobom starszym. W ubiegłym roku rozdaliśmy ich ponad 1,5 tysiąca.

Żeby uniknąć niebezpiecznych sytuacji związanych z zatruciem czadem, konieczne jest systematyczne zlecanie przeglądów przewodów kominowych. Trzeba pamiętać, że urządzenia grzewcze muszą być sprawne i używane zgodnie z instrukcją. Nie należy ich zasłaniać i przykrywać. Swobodny przepływ powietrza musi być zapewniony przez kratki wentylacyjne. Dlatego, szczególnie po wymianie okien należy sprawdzić funkcjonowanie wentylacji.

Celem akcji realizowanej przez MSWiA oraz KG PSP jest podniesienie świadomości dotyczącej przyczyn i skutków pożarów oraz zatruć tlenkiem węgla. Do udziału w akcji włączyło się m.in. Polskie Radio. Jego słuchacze, w ramach konkursów towarzyszących audycjom z udziałem ekspertów z zakresu pożarnictwa, będą mogli wygrać czujniki czadu i dymu. Urządzenia zostaną przekazane również beneficjentom Programu „Razem bezpieczniej” im. Władysława Stasiaka na lata 2018 - 2020, którzy realizują projekty skierowane w szczególności do seniorów.

Przed czadem ostrzega też Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. W spocie, Marek Kubiak, Dyrektor RCB zachęca do instalacji czujników tlenku węgla, w szczególności osoby które korzystają z term, piecyków czy kuchenek gazowych. 

MSWiA/RCB/jr