Zapowiedziany pod koniec kwietnia projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Głównym założeniem projektowanej ustawy - jak od początku zaznaczało MSWiA - jest wprowadzenie dodatków emerytalnych dla druhów i druhen OSP.

Jak czytamy w udostępnionym przez resort spraw wewnętrznych i administracji dokumencie, ratownikowi OSP przysługiwać ma świadczenie ratownicze z tytułu wysługi lat w OSP w wysokości 200 zł. Prawo do takiego świadczenia otrzymać ma strażak ratownik OSP, który przez co najmniej 25 lat był czynnym członkiem OSP - w przypadku mężczyzn - oraz 20 lat - w przypadku kobiet. Drugim warunkiem jest osiągniecie 65. roku życia w przypadku mężczyzn i 60. roku życia w przypadku kobiet. Analogiczne świadczenie ratownicze projekt przewiduje dla ratowników górskich niezatrudnionych przez podmiot wykonujący statutowo działania ratownicze. W projekcie zaznaczono, przez czynne członkostwo w OSP należy rozumieć członkostwo, "podczas którego w ciągu każdego roku ubezpieczony strażak ratownik Ochotniczej Straży Pożarnej brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych organizowanych i prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną".

MSWiA zakłada, że ewidencję udziału strażaków ratowników OSP w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych prowadzić ma właściwa gmina oraz Państwowa Straż Pożarna. Wskazano jednocześnie, że przy naliczaniu okresu czynnego członkostwa strażaka ratownika OSP, nie jest wymagane zachowanie ciągłości wysługi.

W myśl projektu, kwota 200 zł podlegałaby waloryzacji co trzy lata. Wysokość świadczenia ratowniczego ma być też podwyższana z urzędu w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, od dnia obowiązywania nowej wysokości minimalnego wynagrodzenia. 

Ponadto, projekt ustawy reguluje kwestie odszkodowań dla ratowników OSP, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu lub ponieśli szkodę w mieniu. Wskazano ponadto, że uregulowane zostaną także kwestie odszkodowawcze dla członków rodziny w przypadku śmierci ratownika OSP.

Ustawa umożliwi wnioskowanie o rekompensatę pieniężną przez strażaka ratownika OSP, który doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku. Ustawa ureguluje również kwestie rekompensat za poniesione straty z tytułu nieobecności w pracy strażaka ratownika OSP wykonującego zadania ratowniczo-pomocowe określone w ustawie.

Jak napisano, projekt przewiduje też możliwość otrzymywania przez ratownika OSP ekwiwalentu pieniężnego za uczestnictwo m.in. w działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych organizowanych i prowadzonych przez PSP. "Wysokość ekwiwalentu będzie ustalana przez radę gminy w drodze uchwały, przy czym ekwiwalent ten nie będzie mógł przekraczać wysokości 1/175 przeciętnego wynagrodzenia (...) za każdą godzinę udziału ratownika OSP w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarniczym" - czytamy.

W projekcie zaproponowano, by ratownicy OSP otrzymali legitymacje służbowe. Zapisano również, że strażacy OSP korzystają z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

Zgodnie z proponowaną regulacją strażakom OSP, w tym członkom młodzieżowych drużyn pożarniczych, którzy wzorowo wykonują obowiązki, mogą być przyznane wyróżnienia, w tym odznaka "Świętego Floriana za zasługi dla społeczności lokalnej" oraz przedstawienie do orderu lub odznaczenia na podstawie odrębnych ustaw.

W projekcie zaznaczono także, że koszty funkcjonowania Ochotniczej Straży Pożarnej pokrywane są w szczególności z budżetów jednostek samorządu terytorialnego i z budżetu państwa, a także z dochodów instytucji ubezpieczeniowych oraz z budżetów pracodawców na podstawie odrębnych przepisów, a także ze środków pochodzących od osób fizycznych i zbiórek publicznych organizowanych przez stowarzyszenie OSP.

Teraz, nim ustawa trafi pod obrady rządu, przejdzie proces opiniowania i konsultacji publicznych. Dokument został już wysłany do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz Związku Gmin Wiejskich RP, Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża, Zarządu Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz Zarządu Głównego Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

Zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami, dokument powinien zostać przyjęty przy Sejm jesienią tego roku. MSWiA zakłada, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. 

PAP/DM