W poniedziałek odbyło się posiedzenie sejmowej komisji finansów publicznych. Podczas niej posłowie pozytywnie zaopiniowali dla Rady Ministrów projekt wykazu wydatków budżetu państwa, które w 2025 roku nie wygasają z upływem roku budżetowego. W posiedzeniu wzięła udział m.in. wiceminister finansów Hanna Majszczyk oraz wiceszef resortu spraw wewnętrznych i administracji Wiesław Szczepański.

Jak oceniła wiceszefowa resortu finansów, „wykaz wydatków niewygasających jest rozwiązaniem o charakterze szczególnym”. „W tym przypadku zwracamy się z uprzejmą prośbą o pozytywne zaopiniowanie takiego wykazu oraz planu wydatków niewygasających, które mogą być zrealizowane do 31 marca 2026 roku. Oznacza to, że wydatki, których ten wykaz dotyczy, są wydatkami, które muszą być zrealizowane i zapłacone do tego do końca tego okresu, o którym wspomniałam” – mówiła Majszczyk.

„Na wykazie (…) znajdują się wydatki związane z realizacją Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej. Rada Ministrów zamierza przyjąć to rozporządzenie, obejmując właśnie tę grupę wydatków jako wydatków o szczególnym charakterze, z uwagi na to, że program jest nowym programem, który został utworzony w tym roku i tak naprawdę zaistniał w przestrzeni w połowie roku” – tłumaczyła wiceszefowa MF.

Wyjaśniła przy tym, że po rozmowach z wojewodami okazało się, że część wydatków spełnia przesłanki, które pozwalają na objęcie wykazem, których wydatki mają charakter niewygasający z końcem roku budżetowego. „Zdecydowano się objąć ich tą listą, jeżeli chodzi właśnie o wydatki, które będą mogły być realizowane. Zadania, które będą mogły być realizowane do końca marca przyszłego roku” - powiedziała.

„Specyfika tego wykazu jest taka, że są to zadania o jednym priorytecie, właśnie z uwagi na ten specyficzny charakter zadania, którego dotyczą i sytuacji geopolitycznej, w której się znajdujemy” – dodała Hanna Majszczyk.

Z kolei wiceszef resortu spraw wewnętrznych i administracji Wiesław Szczepański zapewnił, że ma to „charakter incydentalny z jednego względu”. „Otóż cała kwota, którą dostaliśmy do wydatkowania nastąpiła dopiero od miesiąca sierpnia” – tłumaczył wiceszef MSWiA.

„W tym roku będziemy mieli cały rok. W związku z tym mam nadzieję, że w żadnym przypadku już »niewygasów« nie będzie. A od roku 2027 powinniśmy mieć program pięcioletni, więc to już nie będzie w ogóle wchodziło w rachubę” – dodał Wiesław Szczepański.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nie bardzo wiadomo, o jak dużych środkach mowa. Wiadomo jednak, że po pozytywnej opinii sejmowej Komisji Finansów Publicznych teraz czas na ruch ze strony Rady Ministrów. Wszystko jednak wskazuje, biorąc pod uwagę zarówno decyzję sejmowego gremium, jak i uzasadnienie przedstawicieli resortów finansów oraz spraw wewnętrznych i administracji, że decyzja rządu będzie formalnością.

Przypomnijmy, o tym, że środki z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej mają zostać zabezpieczone, mówił – pod koniec listopada – w wywiadzie dla InfoSecurity24.pl minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński. „Na początku grudnia będziemy rozmawiać z ministrem finansów o tym, ile z tych pieniędzy (przeznaczonych na ochronę ludzkości i obronę cywilną - przyp. red.) będzie mogło zostać zabezpieczone, jeżeli chodzi o tak zwane środki niewygasające” – mówił Kierwiński.

Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej (OLiOC) wprowadzono od 1 stycznia 2025 r. Łączny budżet programu wynosi 34 mld zł na lata 2025-2026. Program został opracowany na podstawie obowiązującej od początku roku ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Skupia się na sześciu kierunkach działań. Chodzi m.in. o inwentaryzację i zwiększenie zasobów ochrony ludności i obrony cywilnej, budowę i modernizację schronów, rozwijanie zdolności reagowania na zagrożenia, a także działania mające zapewnić ciągłość funkcjonowania państwa i dostaw w sytuacjach kryzysu i wojny.

Zakłada również przegląd i sprawdzenie obiektów, które potencjalnie spełniają warunki i mogą służyć za obiekty zbiorowej ochrony. Opinie i dokumentacja techniczna ze sprawdzenia takich obiektów będą jednym z kryteriów wsparcia finansowego udzielanego m.in. na remonty i modernizację budowli ochronnych. W pierwszej kolejności remonty i inwestycje będą nakierowane na obszary objęte Narodowym Programem Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”, ale także na wskazane przez wojewodów miasta i miejsca szczególnego narażenia. Remontowane będą m.in. schrony pod szkołami, tzw. tysiąclatkami.

Na realizację zadań każdego roku ma być przeznaczone co najmniej 0,3 proc. PKB. W 2025 r. to ponad 16,7 mld zł, z tego ponad 5,1 mld zł to dodatkowe środki na zadania związane z ochroną ludności i obroną cywilną.