Reklama

Bezpieczeństwo Wewnętrzne

Wysoka moc LRAD przywoła do porządku

LRAD 450XL. Źródło: Megmar Logistics & Consulting
LRAD 450XL. Źródło: Megmar Logistics & Consulting

”Zwracamy również uwagę, że policja czy siły zbrojne używają granatów hukowo-błyskowych, które emitują natychmiastowy hałas o głośności do 175 dB, wykładniczo głośniejszy niż systemy LRAD używane przez służby porządkowe” - podkreśla w rozmowie z InfoSecurity24.pl Łukasz Włodarski, Starszy Menedżer Projektu w Megmar Logistics & Consulting. W Polsce ze sprzętu tego korzysta m.in. Policja, choć pełni on rolę zaawansowanego systemu przekazywania informacji, gdyż zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem funkcja sygnału odstraszającego musiała zostać dezaktywowana.

Mateusz Multarzyński: Wokół systemu LRAD (long range acoustic devices), czyli urządzenia dźwiękowego dalekiego zasięgu narosło przez lata wiele mitów i nieporozumień. Czy mógłby Pan powiedzieć czym jest LRAD i w jakim celu został on stworzony? 

Łukasz Włodarski, Starszy Menedżer Projektu, Megmar Logistics & Consulting: LRAD to urządzenie nagłaśniające wysokiej mocy o niespotykanym w innych rozwiązaniach zasięgu i wyrazistości przekazu. Zatem głównym założeniem przy jego opracowaniu było stworzenie systemu przekazywania jasnych i zrozumiałych komunikatów głosowych na duże odległości. Często jasno przekazany komunikat czy ostrzeżenie może być wystarczającym czynnikiem by zapobiec tragedii ludzkiej, uratować ludzkie życie czy ograniczyć eskalację wydarzeń.  

Warto wspomnieć jaka była geneza opracowania systemu LRAD. W październiku 2000 roku grupa terrorystów samobójców przeprowadziła niszczycielski atak na krążownik USS Cole. Podpłynęli małą łodzią wyładowaną materiałami wybuchowymi udając przyjaciół. Po ataku na krążownik Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych zleciła firmie Genasys opracowanie systemu, który zapewniłby możliwość wysoce zrozumiałej komunikacji głosowej na duże odległości, tak aby ostrzec załogę łodzi o nadchodzącym niebezpieczeństwie, szczególnie kiedy ta nie reaguje na kontakt radiowy, jak to było w przypadku USS Cole. Za cel przyjęto opracowanie systemu, który pomógłby zyskać czas na potrzebę określenia rzeczywistych zamiarów potencjalnego agresora, a następnie podjęcie odpowiednich decyzji. Na bazie tych założeń powstała cała specyfikacja produktu LRAD, wybrano odpowiednie częstotliwości, które są najlepiej słyszalne dla ludzkiego ucha oraz ograniczono moc wyjściową poszczególnych systemów.

Marynarki wojenne 25 krajów wyposażyły swoje floty w systemy LRAD jako niezbędny element protokołów eskalacji sił (ang. EOF - Escalation of Force). W niejednoznacznych sytuacjach EOF jest coraz częściej inicjowany przez wysyłanie ostrzeżeń przez systemy LRAD do potencjalnych zagrożeń i intruzów.

LRAD, dzięki zastosowanym rozwiązaniom, wyeliminował niedoskonałości innych systemów nagłaśniających, takich chociażby jak megafony. Emituje ukierunkowane fale dźwiękowe, dzięki czemu ogranicza się zakłócenia i otrzymuje jasność przekazu na znacznych odległościach.

Ze względu na historię powstania systemu spełnia on szereg norm wojskowych. Dzięki temu użytkownik ma pewność, że każda wyprodukowana jednostka jest bezpieczna dla otoczenia oraz spełnia wszelkie postawione jej wymagania. 

System LRAD kupił szereg państw, także europejskich. Niektóre z nich wykorzystują go także do ochrony swoich granic. W jaki sposób LRAD może być wykorzystywany właśnie przez służby odpowiedzialne za ochronę granic państwowych?

System LRAD jest obecny w ponad 100 krajach na całym świecie. Wśród nich znajduje się również Polska. Obecnie na naszej wschodniej granicy użytkowane są systemy LRAD 500X, które znajdują się na wyposażeniu oddziałów prewencji policji. Systemy te pełnią rolę wyłącznie informacyjną, jako zaawansowane systemy przekazywania informacji, gdyż zgodnie z aktualnie obowiązującym w Polsce prawem funkcja sygnału odstraszającego musiała zostać dezaktywowana. Poprzez wgranie do systemu komunikatów głosowych i wielokrotne ich odtwarzanie istnieje możliwość przekazywania wszelkiego rodzaju informacji czy ostrzeżeń w różnych językach, do osób usiłujących zakłócić porządek, a w tym konkretnym przypadku - nielegalnie przekroczyć granicę naszego kraju. 

W ochronie granic czy infrastruktury krytycznej wykorzystane mogą być systemy mobilne LRAD 450XL lub stacjonarne, takie jak LRAD 2000X o zasięgu do 5500 m, dzięki którym można utworzyć strefę buforową. W przypadku naruszenia danej strefy przez osoby postronne, otrzymują one polecenie jej natychmiastowego opuszczenia. Zasięg działania systemu pozwala na skuteczne wyemitowanie informacji bez konieczności bezpośredniego kontaktu ze służbami porządkowymi, co zwiększa zarówno ich bezpieczeństwo jak i zmniejsza koszty operacyjne. Jeśli wtargnięcie do zakazanej strefy nastąpiło nieumyślnie, po usłyszeniu komunikatu, osoba (grupa) opuści strefę. Fakt zignorowania komunikatu stanowił będzie podstawę do podjęcia działań umożliwiających zweryfikowanie zamiarów osób naruszających strefę ochronną. 

Dla urządzenia LRAD 450XL możliwe jest utworzenie bariery głosowej o zasięgu 70 metrów lub większej, poprzez ustawienie maksymalnej głośności. Bariera skutecznie uniemożliwia swobodny dostęp na dany teren. Modulacja siły poziomu ciśnienia akustycznego poprzez zmianę głośności pozwala dostosowywać moc akustyczną do potrzeb tworzonej strefy buforowej. Zależnie od sytuacji i poziomu zagrożenia można więc stworzyć strefy ostrzegania lub odstraszania, uniemożliwiając bezpośredni kontakt z funkcjonariuszami, ochraniając ich np. przed trafieniami przez przedmioty miotane przez tłum.

image
LRAD 450XL zamontowany na pojazdach oraz łodzi. Fot. Megmar Logistics & Consulting

 

Gdy dochodzi do sytuacji, w której służby zmuszone są do użycia środków przymusu bezpośredniego, systemy LRAD umożliwiają wykorzystanie sygnału odstraszającego. Są to dźwięki, które są na tyle trudne do zniesienia, że osoby zbliżające się w ich stronę będą odruchowo zakrywać uszy i będą zmuszone zawrócić lub zaprzestać atakowania funkcjonariuszy.  Efekt jest podobny do przebywania w budynku, w którym uruchomiono system alarmowy o wysokiej głośności i zmiennej częstotliwości - chcemy taki budynek jak najszybciej opuścić.

Podobne zastosowanie mają przenośne systemy typu LRAD 100X o mniejszym zasięgu, które można przenosić w plecaku lub zamocować na dachu pojazdu przy pomocy magnesów neodymowych.

Są jeszcze jakieś inne praktyczne zastosowania tego systemu?

Wymienić można kilka takich zastosowań. Może pełnić funkcje ochronne infrastruktury krytycznej (porty, elektrownie, terminale gazowe, zakłady chemiczne) czy też statków na szlakach morskich. W USA systemy LRAD mają swoje zastosowania jako element infrastruktury informacyjnej przy centrach zarządzania kryzysowego, gdzie wykorzystywane są dookólne urządzenia LRAD 360Xm, ostrzegające przed nadchodzącymi tornadami i innymi katastrofami naturalnymi. Wspierają operacje zarządzania kryzysowego w strefach objętych klęską żywiołową, np. pożarem, powodzią lub katastrofą komunikacyjną czy przemysłową. Używane są również przez straż pożarną do szybkiej ewakuacji ludzi podczas zagrożenia pożarem, poszukiwań zaginionych itd.

Systemy LRAD posiadają możliwość symulacji wcześniej nagranych odgłosów pola walki, pozoracji obecności śmigłowców, psów tropiących czy strzałów ostrzegawczych itd., przez co mogą być wykorzystywane do różnorakich działań w terenie w oparciu o założone scenariusze działań pozoracyjnych. Znajdują zastosowanie w operacjach psychologicznych PSYOPS polegających na przekazywaniu komunikatów społeczności lokalnej.

Wreszcie, jest też możliwym ich użycie do odstraszania ptaków na lotniskach. 

Z punktu widzenia użytkownika, które z cech systemu LRAD i jego konstrukcji są istotne?

Systemy wykonane są z najwyższej jakości materiałów. Każdy zestaw poddawany jest serii testów na zgodność z normami wojskowymi MIL-STD-810G, MIL-STD 167-1A, MIL-S901D, gwarantując użytkownikowi jakość wykonania oraz wytrzymałość.

Sprzęt ten spełnia rygorystyczne normy środowiskowe, dzięki czemu może być wykorzystywany w skrajnych strefach klimatycznych i w ekstremalnych warunkach pogodowych.

Istnieje możliwość zainstalowania na sprzęcie dodatkowego wyposażenia, które nie tylko ułatwia jego stosowanie, ale przede wszystkim rozszerza jego możliwości – takiego jak kamery lub szperacze, zwiększając funkcjonalność systemu. 

Obsługa sprzętu jest intuicyjna, dzięki czemu przygotowanie do jego użytkowania nie wymaga wielogodzinnego szkolenia. Jedna godzina wystarczy, by przeszkolić operatora. System jest bezpieczny w użyciu, gdyż daje użytkownikowi szeroki zakres możliwości regulacji generowanego poziomu ciśnienia akustycznego, co skutecznie zabezpiecza przed trwałym uszkodzeniem słuchu.

Zgodnie z prawem odwrotnych kwadratów dwukrotne zwiększenie dystansu od źródła dźwięku powoduje czterokrotne zmniejszenie mocy akustycznej. To prawo fizyczne, w połączeniu z kierunkowością urządzenia LRAD, pozwala osobom szybko opuścić strefę działania ukierunkowanych transmisji LRAD. Osoba, na którą oddziałuje system LRAD sama decyduje o tym, na jaką siłę oddziaływania chce być narażona i przez jaki czas. Siła rośnie wraz ze zmniejszaniem się odległości od emitera. Zgodnie ze specyfikacją systemu maksymalna moc akustyczna systemu osiągana jest w odległości 1m od urządzenia. Uszkodzenie słuchu jest kombinacją długości czasu ekspozycji, częstotliwości i intensywności dźwięku/nadawania audio.

image
Tabela pokazująca symulację Prawa odwrotnych kwadratów dla urządzenia LRAD 450XL, gdzie na każde dwukrotne zwiększenie odległości, zostanie zmniejszony poziom ciśnienia akustycznego (SPL) o 6db (czterokrotnie).

Należy zauważyć, że głośność syren karetek pogotowia czy wozów strażackich utrzymuje się na poziomie 130 dB. Zwracamy również uwagę, że policja czy siły zbrojne używają granatów hukowo-błyskowych, które emitują natychmiastowy hałas o głośności do 175 dB, wykładniczo głośniejszy niż systemy LRAD używane przez służby porządkowe.

Na jakich platformach transportowych system LRAD może być zainstalowany?

Można stwierdzić, że sprzęt ten jest przystosowany do montażu na dowolnej platformie. Mogą to być pojazdy kołowe, wozy bojowe, śmigłowce czy okręty. W zakresie instalacji producent zapewnia wsparcie dla użytkownika.

Wykorzystanie systemu LRAD jako tzw. less-lethal/non-lethal weapon do kontroli, rozpraszania tłumu, ochrony obiektów (np. statków handlowych), poprzez emitowanie sygnału odstraszającego, wywołuje często kontrowersje, w tym na płaszczyźnie prawnej. Pana zdaniem system ten powinien być rozważany jako wyposażenie służb jedynie przez pryzmat tej funkcji?

Nie, nie powinien być tak rozważany. W Polsce zgodnie z ustawą z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej funkcja obezwładniania nie może być stosowana. W przeciwieństwie do gazu łzawiącego, paralizatorów, pocisków gumowych, gazu pieprzowego, granatów hukowo-błyskowych i armatek wodnych, LRAD oddziałuje w sposób niekinetyczny i nie wystrzeliwuje pocisków, które mogłyby zranić, obezwładnić a nawet zabić. Podczas protestów systemy LRAD okazały się bardzo skuteczne jako wsparcie służb porządkowych w przekazywaniu protestującym jasnych instrukcji i ostrzeżeń oraz rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych przy minimalnym uszkodzeniu mienia i innych skutkach ubocznych.

Pragnę nadmienić, że w petycji przesłanej do Sejmu w czerwcu ubiegłego roku można przeczytać, że  "LRAD jest zalecany przez program szkoleniowy Sił Policyjnych Unii Europejskiej (European Union Police Services Training – EUPST) jako najbezpieczniejszy i najmniej dotkliwy środek przymusu bezpośredniego używany do przywracania ładu i porządku publicznego przy zbiorowym jego zakłóceniu".

Dziękuję za rozmowę

Artykuł promocyjny

Reklama

Komentarze (19)

  1. ACAN

    No to jak mamy taki sprzęt to nadawać przez niego komunikaty z zaproszeniem dla białoruskich mundurowych .Niech wiedzą że jak podejdą do granicy z łapkami do góry to otrzymają azyl polityczny w Polsce możliwość normalnego życia i pracy na terenie całej UE. Paru się chętnych znajdzie i Łukaszenka będzie się bał wysyłać kolejnych bo też mu uciekną.

  2. Orzeł

    póki co to te systemy byly i prawdopodobnie będą wykorzystywane jedynie przeciwko polakom we własnym kraju. W skrajnych czestotliwosciach i natezeniach sprzet moze doprowadzic do rozyrywania wnetrznosci, zatrzymania akcji serca, zaburzenia przeplywu krwi itd. Eksponacja czlowieka na takie fale to natychmisatowa śmierć

    1. To chyba nie dotyczy

  3. ad vocem

    Cyt. "Wysoka moc LRAD przywoła do porządku", jednocześnie jest info. nie możemy stosować wysokiej mocy, tylko "słowne" powiadomienia, bo prawo nie pozwala. Ba - tak można wyjaśnić każdą "niemoc" III RP - można stosować ww. sprzęt i kule gumowe przeciw polskim górnikom (vide Tusk), ale przeciw terrorystom (tak oni się nazywają wraz z Batuiszką) już NIE. Komu zależy na anarchii w naszym kraju ?.

  4. Stary Grzyb

    Czy sabotażyści, którzy doprowadzili do powstania "przepisów", uniemożliwiających stosowanie w Polsce systemów LRAD w funkcji środka przymusu bezpośredniego, zostali już zidentyfikowani i unieszkodliwieni, a jednocześnie czy w trybie pilnej ścieżki legislacyjnej uruchomiono korektę odpowiednich przepisów? Poza tym, istnieją inne rodzaje niezwykle użytecznych, nowatorskich środków, jak choćby miotacze szybkokrzepliwych klejów obezwładniających (są nawet takie kleje, które same kruszeją po 24 czy 48 godzinach, uwalniając "zdrutowanego") czy środków poślizgowych (znoszących tarcie), po użyciu których cała okolica staje się wielokrotnie bardziej śliska, niż mokre mydło, więc nie sposób utrzymać się na nogach czy choćby pełznąć, a także chwycić czegokolwiek, są też środki powodujące wielodniowe przesiąknięcie ubrania (a w znacznym stopniu także włosów i skóry spryskanego) odorem tak paskudnym, że spryskany wymiotuje praktycznie bez przerwy, co go skutecznie obezwładnia, że o prostej chloropikrynie (szczególnie skutecznej w połączeniu z wodą) nie wspomnę. Dlaczego tego wszystkiego policja nie ma na wyposażeniu i nie stosuje szczodrobliwie?

    1. Inżynier

      Taak, może ktoś z lepszą pamięcią i zainteresowany polityką procedowaniem w komisjach, Sejmie opisze dokładnie jak doszło do prawnego "wyłaczenia " głównej funkcji LRAD, który rzad, jacy ministrowie, członkowie jakiej komisji itp. ? Trochę to też wygladać może na prawną zemstę konkurencji, która nie sprzedała swojego sprzętu, albo braku działki dla....? Stary Grzybie pozostałe propozycje ciekawe jak z Bonda, są gdzieś powszechnie stosowane ? A może DF24 przygotuje artykuł przeglądowy jak np. inne służby radzą sobie w podobnych przypadkach

  5. Dociekliwy

    Chętnym do użycia tego sprzętu na granicy Białorusią przypomnę, że próby grupowego przekroczenia granicy organizują służby Łukadzenki. A one dysponują takimi samymi śbp co my. Na atak hałasem mogą odpowiedzieć symetrycznie, i co wtedy?

    1. dr666

      Będzie głośno, będzie radośnie Znów przetańczymy razem całą noc...

    2. Chyżwar

      Albo dysponują, albo nie dysponują. LRADami raczej jednak nie dysponują, bo jakoś nie słychać było, żeby używali ich podczas niedawnych protestów na Białorusi. Poza tym o ile się nie mylę tamtejsze służby świecą naszym służbom laserami po oczach, więc skrupuły powinny iść w kąt.

    3. ShadiaSabra

      Słyszałeś kiedyś o zatyczkach do uszu za 2zł ?

  6. Antyprzemoc

    Bardzo ciekawy wywiad, ale ma kilka braków: Zabrakło informacji o możliwości trwałego uszkodzenia słuchu. Zabrakło informacji o możliwości powodowania innych uszkodzeń, np. szyb okiennych. Zabrakło informacji, jak się przed tym zabezpieczać. Zabrakło ostrzeżenia, że spowodowanie w tłumie paniki może zwielokrotnić szkody. Pozdrawiam.

    1. W odpowiedzi na przemoc stosuje się przemoc

      Laser prędzej komuś uszkodzi wzrok, niż LRAD słuch. Czemu się nie martwisz o naszych żołnierzy policjantów i strażników granicznych?

    2. Anonim

      W Białoruskich lasach szyb niet. A turystów Łukaszenki nikt do Polski nie zapraszał, to tam taki system nadaje sie najbardziej do zastosowania. Jakoś Białorusini świecą w nasze służby laserem który oślepia i światłami stroboskopowymi, które mogą wywołać np. padaczke. Dlaczego wiec Polacy mają być bezbronni podczas ataku tych bandytów ?

  7. Chyżwar

    To czemu ich nie ma tam, gdzie graniczymy z Białorusią? Tamci nie mają skrupułów. Walą naszym laserami po oczach. Te urządzenia mamy. Wystarczy dopisać na kolanie kilka linijek do ustawy i proste przepisy wykonawcze.

    1. Zdziwiony

      Masz ciekawe podejście do legislacji, niestety dosyć szeroko ostatnio rozpowszechnione.

    2. papugator

      Polska systemy LRAD posiada, ale nie może ich wykorzystać z powodu nieprzezwyciężalnych problemów natury prawno-interpretacyjno-idiotycznych.

    3. Chyżwar

      O ile się nie mylę obecna sytuacja na naszej granicy jest bez precedensu. To niewypowiedziana wojna. W takich warunkach nie ma co się certolić.

  8. gnago

    ewidentnie zakup takiego sprzętu udowadnia że demokracja w Polsce jest fikcją . W demokracji ludzie mają prawa do wyrażania swego zdania

    1. dr666

      Mają prawo. I to głośno. Jeśli dadzą radę to przekrzyczeć to nie widzę problemu.

    2. Mico

      Ty chyba nie wiesz o czym piszesz. Co ma demokracja do sił porządkowych i wojska. Za porządek w państwie odpowiadają służby mundurowe żeby niktórym baranom wybić głupotę z głowy.

    3. Grzyb

      Tobie demokracja myli się z anarchią

  9. Sawi

    Nie ma się co zastanawiać, wszelkie dostępne środki użyć bo granica to świętość.

    1. x

      nie rozpędzaj się z tą "Nie ma się co zastanawiać", nieraz jechaliśmy na tym samym wózku co oni.

    2. Add

      Kiedy nielegalnie próbowaliśmy się dostawać watahami do krajów muzułmańskich w celach zarobkowych lub po socjal? Bo chyba coś mnie ominęło.

    3. Sgt Highway

      A kto to są ci: my i oni?

  10. Turbo dzidek

    W Polsce użycie LRAD jako środek przymusu bezpośredniego jest nielegalne, a jego zakup w 2010 roku negatywnie zaopiniowała NIK.

    1. Extern

      Dlatego zaksięgowali jako głośniki a producent podobno w oprogramowaniu zablokował ten tryb do rozpraszania tłumów.

    2. Chyżwar

      Co znaczy nielegalne? Kalejdoskop się przekręcił i prztyknął. Dwie linijki do ustawy i są legalne. W sam raz na granicę z Białorusią.

  11. Ość

    To tylko środek do zwalczania niezadowolonej masy tubylczej. W szufladach mają pochowane znacznie gorsze rzeczy i też będą próbowali je sprzedać.

    1. filet bez ości

      zamień się z nimi, tak na"łikend", abyś wiedział o czym piszesz

    2. Ość

      Zobacze co sie da zrobić.

  12. Levi

    Przeciez sa na stanie Policji. I chyba od zawsze w pokrowcach. Chcecie nastepchne upchnac? Najpierw zmiana prawa, pozniej sprawdzenie rzeczywistej efektywnosci w boju a pozniej mozna rozwazac zakup nastepnych

  13. Olo

    Jeżeli chodzi o wały przy zamówieniach sprzętu to by jeszcze mogli na granicę wysłać Aro. To by migranci padli ze śmiechu

    1. Póki co to im nie do śmiechu.

    2. ...

      Chyba nie mówisz o tych co zgarnęli kasę za te wały...

  14. podatnik

    Bardzo dobrze że jest zakaz tego niebezpiecznego systemu

    1. Już niedlugo

    2. Sawi

      Oj jesteś w błędzie kolego, kolejny litościwy? To jedz pomagac do Iraku. Jak chcą przyjechać to niech to robią jak normalni ludzie a nie dzikusy.

  15. as

    LRAD - przeciez bylo wiadomo ze nie kupili tego jako zwyklych glosnikow tylko zeby uzyc kiedy bedzie trzeba. Bo jak bedzie trzeba to za pozno zeby przetarg rozpisywac...

  16. tut

    Kiedy na granicy?

    1. Czytałeś artykuł?

  17. Gryzoń

    L RAD zaraz głupoty z głowy wybije ludziom łukaszenki i agresywnie szturmującym migrantom ekonomicznym :)

  18. Alf

    Kolejna wspaniała tajna broń, której nikt nie potrafi obsługiwać. Kiedy wdrożenie?. Bo jak na razie na wschodniej granicy naszym żołnierzom, SG i policjantom "dają po oczach" lampami stroboskopowymi i laserkami za 10 zł. z kiosku ruchu.

  19. Ula

    U nas 10 lat temu kupili go i schowali.do magazynu bo nie ma przepusu.w tym czasie zmieniła sie ustawa o śpb ale dalejntego nie wprowadzili.może za kolejne 10 lat...bardziej humanitarne jest strzelanie z gumowych kul i narażanie policjantów niż bariera dźwiękowa która zmusza do poddania się lub cofnięcia bo bolą uszy i głowa na danym dystansie.brawo dla pustakogłowych.

Reklama